Phần 1: Ngày Vui Trong Nơm Nớp Lo Âu
Khách sạn 5 sao Grand Plaza rực rỡ ánh đèn pha lê. Tiếng nhạc hòa tấu du dương, mùi nước hoa đắt tiền quyện với mùi rượu vang và hoa ly thơm ngát tạo nên một không gian xa hoa, choáng ngợp. Đó là đám cưới của tôi – Lan, và Minh – người đàn ông tôi yêu suốt 5 năm đại học.
Lẽ ra, tôi phải là cô dâu hạnh phúc nhất. Chiếc váy cưới đuôi cá đính ngàn viên pha lê ôm trọn lấy thân hình mảnh mai, lớp trang điểm tinh tế tôn lên những đường nét thanh tú. Nhưng không, ẩn sâu trong đôi mắt được kẻ vẽ kỹ càng ấy là một nỗi lo âu, sợ hãi như con thú nhỏ bị dồn vào chân tường.
Tôi nắm chặt tay Minh, lòng bàn tay ướt đẫm mồ hôi lạnh. Minh siết nhẹ tay tôi trấn an, nhưng tôi biết, chính anh cũng đang căng thẳng.
Phía bên nhà trai, mẹ chồng tôi – bà Thanh – đang ngồi chễm chệ ở bàn chủ tiệc. Bà mặc chiếc áo dài nhung đỏ thêu phượng hoàng bằng chỉ vàng, cổ đeo chuỗi ngọc trai hạt to, toát lên vẻ quyền uy và giàu có. Bà cười nói oang oang với quan khách, nhưng mỗi khi ánh mắt bà lướt qua khu vực nhà gái, nụ cười ấy tắt ngấm, thay vào đó là cái nhếch mép khinh khỉnh.
Ở góc khuất của hội trường, bố mẹ tôi ngồi thu lu. Bố tôi – ông Hùng – mặc bộ vest cũ kỹ mà ông đã may từ mười năm trước, sờn cả vạt áo. Mẹ tôi – bà Cúc – mặc chiếc áo dài lụa màu mỡ gà giản dị, tóc búi gọn gàng. Bà cúi gằm mặt, hai bàn tay chai sần đan chặt vào nhau, run rẩy.
Mẹ tôi vừa ra tù cách đây 3 tháng.
Cái án “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” 10 năm trước đã cướp đi tuổi xuân của mẹ và danh dự của cả gia đình tôi. Ngày ấy, tôi mới học lớp 10. Biến cố ập đến, gia đình phá sản, bố tôi từ một người đàn ông phong độ trở nên lầm lì, ít nói. Ông làm đủ nghề từ xe ôm, bốc vác để nuôi tôi ăn học và thăm nuôi mẹ.
Tôi giấu biệt quá khứ ấy. Tôi nỗ lực học tập, làm việc điên cuồng để vươn lên, để có được vị trí trưởng phòng Marketing như ngày hôm nay. Nhưng giấy không gói được lửa. Ngày dạm ngõ, dù tôi đã cố tình lảng tránh, nhưng bằng cách nào đó, bà Thanh vẫn biết chuyện.
Bà đã phản đối kịch liệt. Bà nói dòng dõi nhà bà là “trâm anh thế phiệt”, không thể kết thông gia với “loại tù tội”. Minh đã phải quỳ xuống van xin, thậm chí dọa bỏ nhà đi, bà mới miễn cưỡng đồng ý. Nhưng cái sự đồng ý ấy đi kèm với hàng ngàn điều kiện khắt khe và sự coi thường ra mặt.
Hôm nay, đám cưới diễn ra, tôi chỉ cầu mong trời phật cho mọi thứ êm xuôi. Bố mẹ tôi đã chịu quá nhiều tủi nhục rồi.
Phần 2: Cơn Giông Tố Giữa Bữa Tiệc
Buổi lễ trên sân khấu diễn ra khá suôn sẻ, dù bà Thanh không hề trao cho tôi một nụ cười nào khi trao vàng cưới. Bà đeo cái kiềng vào cổ tôi một cách hời hợt, rồi nhanh chóng quay xuống, như thể sợ lây bệnh từ tôi.
Tiệc mặn bắt đầu. Bà Thanh đứng dậy, cầm ly rượu đi chúc từng bàn. Bà đi đến đâu, tiếng cười nói rôm rả đến đó. Bà hãnh diện khoe con trai tài giỏi, khoe gia thế nhà mình.
Rồi bà đi đến bàn của bố mẹ tôi. Không khí bỗng chốc chùng xuống. Bố tôi vội vàng đứng dậy, cầm ly rượu nâng lên định chúc tụng bà thông gia. Mẹ tôi cũng lẩy bẩy đứng lên theo.
“Chị sui, anh sui, mời hai bác…” – Bố tôi cất giọng khàn khàn.
Bà Thanh không nâng ly. Bà nhìn bố mẹ tôi từ đầu đến chân bằng ánh mắt sắc lẹm như dao cau. Bà đặt mạnh ly rượu xuống bàn, sánh cả ra ngoài.
“Thôi khỏi!” – Giọng bà Thanh lanh lảnh, đủ to để mấy bàn tiệc xung quanh nghe thấy. – “Rượu của nhà tôi đắt tiền lắm, sợ anh chị uống không quen lại đau bụng.”
Mặt bố tôi đỏ bừng, rồi chuyển sang tái mét. Mẹ tôi cúi gằm mặt, nước mắt chực trào. Tôi đứng trên sân khấu nhìn xuống, tim thắt lại. Tôi định chạy xuống nhưng Minh giữ tay tôi lại: “Em bình tĩnh, đừng làm mẹ giận thêm.”
Nhưng bà Thanh chưa dừng lại ở đó. Bà ta dường như muốn trút hết sự khinh miệt tích tụ bấy lâu nay. Người phục vụ bưng ra món súp bào ngư nóng hổi đặt lên bàn. Bà Thanh cầm bát súp của mình lên, khuấy nhẹ.
“Chị Cúc này,” – Bà Thanh gọi tên mẹ tôi, giọng ngọt nhạt nhưng đầy gai độc. – “Nghe nói trong tù người ta ăn uống khổ sở lắm hả? Chắc cả đời chị chưa bao giờ được ăn bát súp bào ngư thế này đâu nhỉ?”
Cả hội trường im phăng phắc. Những tiếng xì xào bắt đầu nổi lên.
“Cái gì? Mẹ cô dâu đi tù à?”
“Khiếp, thông gia với nhà tù tội, bảo sao bà Thanh khó chịu.”
Mẹ tôi run lên bần bật. Bà lí nhí:
“Bà thông gia… xin bà…”
“Xin cái gì? Tôi nói sai à?” – Bà Thanh bỗng đổi giọng, gắt lên. – “Nhà tôi ba đời trong sạch, làm ăn tử tế. Tự nhiên rước đâu về đứa con dâu có mẹ là tội phạm lừa đảo. Tôi nói thật, tôi nuốt không trôi cục tức này!”
Vừa dứt lời, bà Thanh vung tay.
“XOẢNG!”
Bát súp bào ngư đang bốc khói nghi ngút trên tay bà hắt thẳng vào người mẹ tôi. Nước súp nóng bỏng, đặc quánh dính chặt vào chiếc áo lụa mỏng manh, tạt cả lên cổ và mặt mẹ tôi.
“Á!” – Mẹ tôi hét lên đau đớn, ôm lấy mặt.
“Mẹ!” – Tôi hét lên thất thanh, giật phăng tay Minh ra, lao như bay xuống dưới.
Khung cảnh hỗn loạn. Mẹ tôi đau đớn, da thịt đỏ ửng lên. Bố tôi vội vàng lấy khăn ướt lau cho mẹ, đôi tay ông run rẩy nhưng ánh mắt thì đau đớn tột cùng.
Bà Thanh đứng đó, phủi tay như vừa làm một việc hiển nhiên:
“Đấy là bài học cho các người biết thân biết phận. Đừng tưởng con gái các người bước chân vào nhà này là các người được ngồi chung mâm với tôi. Loại tù tội thì muôn đời vẫn là tù tội, dơ bẩn!”
Tôi ôm lấy mẹ, nước mắt giàn giụa. Tôi quay sang nhìn bà Thanh, ánh mắt rực lửa căm hận:
“Sao mẹ ác thế? Mẹ con có làm gì đâu? Mẹ con đã trả hết nợ đời rồi cơ mà!”
“Mày câm mồm! Mày bênh nó thì cởi váy cưới ra, biến khỏi nhà tao ngay lập tức!” – Bà Thanh chỉ tay vào mặt tôi.
Minh chạy tới, đứng chắn giữa hai người phụ nữ:
“Mẹ! Mẹ quá đáng lắm rồi! Hôm nay là đám cưới của con!”
“Tao dạy vợ mày, dạy thông gia nhà mày đấy! Mày bênh nó thì mày cũng cút!”
Phần 3: Sự Im Lặng Của Người Cha
Trong tiếng ồn ào, tiếng khóc lóc và tiếng chửi bới, bố tôi – ông Hùng – nãy giờ vẫn im lặng. Ông không gào thét, không đánh trả, cũng không cúi đầu nhẫn nhục thêm nữa.
Ông từ từ đứng thẳng dậy. Dáng người ông gầy gò, khắc khổ nhưng bỗng chốc trở nên sừng sững lạ thường. Ông cởi chiếc áo vest cũ kỹ dính đầy vết súp bẩn ra, trùm lên vai mẹ tôi đang run rẩy. Ông lau nước mắt cho bà, thì thầm: “Mình chịu đau một chút, tôi đưa mình về.”
Rồi ông quay sang nhìn bà Thanh. Ánh mắt của ông không có sự giận dữ bốc đồng, mà là một sự tĩnh lặng đáng sợ. Một sự tĩnh lặng của vực thẳm trước cơn sóng thần. Ông nhìn thẳng vào mắt bà Thanh khiến bà ta bất giác lùi lại một bước, cảm thấy ớn lạnh sống lưng.
Bố tôi không nói một lời nào. Ông chậm rãi thò tay vào túi trong của chiếc áo sơ mi bạc màu. Cả hội trường nín thở theo dõi hành động của ông. Họ tưởng ông sẽ rút ra một con dao? Hay một vũ khí gì đó để trả thù cho vợ?
Không. Bố tôi rút ra một chiếc ví da cũ mèm. Từ trong ngăn bí mật của chiếc ví, ông lấy ra một tờ giấy được gấp tư, mép giấy đã ố vàng, sờn rách vì thời gian.
Ông mở tờ giấy ra, vuốt phẳng nó trên mặt bàn tiệc – nơi vừa diễn ra màn hắt súp tàn nhẫn. Ông đặt tờ giấy ngay trước mặt ông Khang – chồng của bà Thanh, bố chồng tôi.
Ông Khang nãy giờ vẫn ngồi im như tượng, không dám can ngăn vợ, giờ đây nhìn thấy tờ giấy đó, mặt ông ta bỗng chốc biến sắc. Đang từ hồng hào chuyển sang trắng bệch, rồi xám ngoét như tro tàn. Đôi mắt ông ta mở to, trân trân nhìn vào những dòng chữ viết tay trên giấy, mồ hôi hột vã ra như tắm.
Bố tôi vẫn không nói gì. Ông chỉ dùng ngón tay trỏ, gõ nhẹ ba cái lên tờ giấy. “Cộc. Cộc. Cộc.”
Ba tiếng gõ khô khốc vang lên giữa không gian im lặng chết chóc. Nó giống như tiếng búa của quan tòa gõ xuống bàn nghị án.
Ông Khang run rẩy, đứng bật dậy, hai chân líu ríu suýt ngã. Ông ta nhìn bố tôi, rồi nhìn mẹ tôi đang đau đớn, ánh mắt đầy sự kinh hoàng và hối hận tột độ.
Trước sự ngỡ ngàng của bà Thanh và hàng trăm quan khách, ông Khang – vị chủ tịch tập đoàn xây dựng uy quyền – bỗng nhiên quỳ sụp xuống ngay tại chỗ.
“Anh Hùng… Chị Cúc… Em… em sai rồi! Em là thằng khốn nạn!”
Ông Khang gào lên, tiếng gào xé nát cổ họng, rồi dập đầu xuống nền gạch lạnh lẽo trước mũi giày cũ kỹ của bố tôi.
Phần 4: Bí Mật 20 Năm Về Trước
Cả hội trường vỡ òa trong sự kinh ngạc. Bà Thanh há hốc mồm, chiếc quạt giấy trên tay rơi xuống đất.
“Ông… ông làm cái gì thế? Ông điên à? Sao lại quỳ lạy cái ngữ đó?”
Ông Khang quay phắt lại, tát thẳng vào mặt vợ một cái trời giáng. “Bốp!”
“Bà câm mồm ngay! Bà có biết bà vừa làm gì không? Bà vừa tạt nước sôi vào ân nhân cứu mạng cả cái gia đình này đấy! Đồ ngu xuẩn!”
Bà Thanh ôm mặt, sững sờ không tin nổi chồng mình vừa đánh mình, lại còn vì bênh vực “kẻ tù tội”.
Ông Khang run rẩy cầm tờ giấy ố vàng lên, giơ ra trước mặt mọi người. Giọng ông nghẹn ngào, nức nở:
“Mọi người có biết đây là cái gì không? Đây là giấy nhận nợ và thú tội của tôi! Của chính thằng Khang này viết 20 năm trước!”
Tôi bàng hoàng nhìn bố mẹ. Bố tôi vẫn giữ khuôn mặt bình thản, còn mẹ tôi thì cúi đầu khóc nấc lên.
Ông Khang bắt đầu kể, trong tiếng nấc nghẹn ngào. 20 năm trước, bố tôi và ông Khang là bạn làm ăn, cùng hùn vốn mở công ty xây dựng. Mẹ tôi làm kế toán trưởng. Lúc đó, vì tham lam và dính vào cờ bạc, ông Khang đã biển thủ công quỹ một số tiền khổng lồ, đẩy công ty đến bờ vực phá sản và đối mặt với vòng lao lý.
Khi sự việc vỡ lở, ông Khang đã đến nhà tôi, quỳ xuống van xin bố mẹ tôi cứu giúp. Ông ta nói vợ ông ta (bà Thanh) đang mang bầu Minh, lại bị bệnh tim, nếu ông ta đi tù thì vợ con ông ta sẽ chết mất. Ông ta thề thốt sẽ làm lại cuộc đời để trả ơn.
Vì thương người, vì tin vào tình bạn, và cũng vì mẹ tôi quá nhân hậu, bà đã chấp nhận đứng ra nhận hết tội lỗi về mình. Bà khai rằng chính bà đã làm giả sổ sách để chiếm đoạt tiền, còn ông Khang vô can. Bố tôi đã cắn răng đồng ý để vợ đi tù, gánh thay tội cho bạn, với lời hứa của ông Khang là sẽ chăm lo cho tôi và chờ mẹ về sẽ đền đáp.
Nhưng cuộc đời trớ trêu. Sau khi mẹ tôi vào tù, ông Khang nhờ sự khôn khéo đã vực dậy công ty, trở nên giàu có. Nhưng sự giàu sang đã làm ông ta lóa mắt. Ông ta sợ quá khứ bị phanh phui, sợ ảnh hưởng đến danh tiếng. Ông ta cắt đứt liên lạc với bố tôi, chuyển nhà đi nơi khác, và tàn nhẫn hơn, ông ta để mặc bố con tôi vật lộn trong nghèo khó và sự dè bỉu của xã hội.
Tờ giấy cũ kỹ kia chính là lá thư thú tội mà ông Khang đã viết trong đêm mưa gió năm ấy, đưa cho bố tôi làm tin. Bố tôi đã giữ nó suốt 20 năm, không phải để tống tiền, mà để làm bằng chứng cho sự trong sạch của vợ mình khi cần thiết. Ông chưa bao giờ dùng đến nó, vì ông muốn giữ lại chút danh dự cuối cùng cho người bạn cũ, và vì ông tin vào luật nhân quả.
Nhưng hôm nay, khi bà Thanh – người vợ được cứu sống nhờ sự hy sinh của mẹ tôi – lại nhẫn tâm chà đạp lên ân nhân của mình, giọt nước đã tràn ly.
“Chị Cúc đi tù là vì tôi! Vì cứu cái mạng chó của tôi và cứu bà đấy Thanh ạ!” – Ông Khang gào lên vào mặt vợ. – “Bà chửi người ta tù tội, nhưng người tù tội thực sự là chồng bà đây này! Tôi mới là kẻ lừa đảo, kẻ ăn cháo đá bát!”
Bà Thanh nghe xong câu chuyện, cả người mềm nhũn, ngã khụy xuống ghế. Mặt bà cắt không còn giọt máu. Sự kiêu hãnh, hống hách tan biến đâu mất, chỉ còn lại sự sợ hãi và nhục nhã ê chề. Bà nhìn mẹ tôi – người phụ nữ với vết bỏng trên cổ, người mà bà vừa sỉ nhục – với ánh mắt kinh hoàng.
Minh đứng chết lặng. Anh nhìn bố mình, rồi nhìn tôi. Anh không ngờ sự giàu sang mà anh hưởng thụ bấy lâu nay lại được xây đắp trên sự hy sinh xương máu của gia đình tôi.
Phần 5: Cái Kết Của Phẩm Giá
Bố tôi bước tới, lấy lại tờ giấy cũ từ tay ông Khang. Ông cẩn thận gấp lại, bỏ vào ví. Ông nhìn xuống ông Khang vẫn đang quỳ dưới đất, giọng trầm buồn:
“Anh Khang ạ, tôi giữ tờ giấy này không phải để đòi tiền anh. Tôi chỉ muốn anh nhớ rằng: Giàu sang có thể kiếm được, nhưng nhân cách thì không mua được bằng tiền. Vợ tôi đi tù 10 năm, nhưng tâm hồn bà ấy sạch sẽ. Còn anh chị, sống trong nhung lụa 20 năm nay, liệu đêm về có ngủ ngon không?”
Ông quay sang tôi, ánh mắt dịu dàng nhưng kiên quyết:
“Lan, về thôi con. Cái nhà này không xứng với con. Không xứng với sự hy sinh của mẹ con.”
Tôi nhìn Minh. Anh đứng đó, cúi đầu, không dám nhìn thẳng vào mắt tôi. Tôi biết, anh vô tội trong chuyện quá khứ, nhưng cuộc hôn nhân này đã bị nhuốm màu bởi sự dối trá và khinh miệt quá lớn. Tôi không thể sống trong một gia đình mà bố chồng là kẻ phản bội ân nhân, mẹ chồng là kẻ tàn độc vô ơn.
Tôi tháo chiếc nhẫn cưới trên tay, đặt nhẹ lên bàn tiệc, ngay cạnh vũng súp bào ngư lênh láng.
“Minh, em xin lỗi. Em không thể làm con dâu của mẹ anh được.”
Tôi đỡ mẹ, cùng bố bước ra khỏi hội trường lộng lẫy. Hàng trăm quan khách tự động dạt ra hai bên, nhường đường cho gia đình tôi. Không còn ai nhìn chúng tôi với ánh mắt khinh bỉ nữa. Thay vào đó là sự kính trọng và nể phục.
Hình ảnh bố tôi, người đàn ông gầy gò trong bộ vest cũ, một tay dìu vợ, một tay dắt con gái, đầu ngẩng cao bước đi giữa những ánh đèn hào nhoáng, trở thành hình ảnh đẹp nhất, kiêu hãnh nhất trong buổi tiệc hôm ấy.
Ông Khang vẫn quỳ đó, khóc như một đứa trẻ. Bà Thanh ngồi bất động như pho tượng gãy. Cả hội trường chìm trong sự im lặng chết chóc – cái chết của những giá trị ảo, và sự lên ngôi của sự thật trần trụi.
Phần Kết: Bình Minh Sau Đêm Tối
Ba tháng sau. Vết bỏng trên cổ mẹ tôi đã lành, để lại một vết sẹo mờ. Nhưng mẹ bảo đó không phải là vết sẹo đau đớn, mà là vết sẹo giải thoát. Từ sau ngày hôm đó, mẹ tôi sống vui vẻ hơn hẳn. Bà không còn mặc cảm tù tội nữa, vì cả thế giới đã biết bà là một người phụ nữ vĩ đại thế nào.
Ông Khang đã đến nhà tôi nhiều lần để tạ lỗi và đề nghị bồi thường một số tiền lớn, nhưng bố tôi từ chối. Bố bảo: “Tiền không mua lại được 10 năm thanh xuân của vợ tôi. Anh hãy dùng tiền đó đi làm từ thiện để tích đức cho con cháu.”
Minh cũng tìm gặp tôi, mong muốn hàn gắn. Nhưng tôi từ chối. Tình yêu có thể vẫn còn, nhưng lòng tin và sự tôn trọng đã vỡ vụn. Tôi cần một khởi đầu mới, nơi mà giá trị con người được đo bằng nhân cách chứ không phải bằng những tờ giấy bạc hay quá khứ lầm lỡ.
Tôi ngồi bên hiên nhà, nhìn bố mẹ đang cùng nhau chăm sóc vườn rau. Nắng chiều rọi lên mái tóc bạc của hai người. Tôi nhận ra, hạnh phúc không phải là được gả vào hào môn, không phải là đám cưới tiền tỷ. Hạnh phúc là được ngẩng cao đầu mà sống, là có một gia đình luôn yêu thương và bảo vệ nhau trước mọi giông bão của cuộc đời.
Và bố tôi, với hành động im lặng rút tờ giấy cũ ngày hôm ấy, đã dạy cho tôi bài học lớn nhất về phẩm giá: “Đôi khi, sự im lặng của người quân tử còn vang dội hơn ngàn tiếng gầm của kẻ tiểu nhân.”
