Ông Lâm Văn Phúc, 87 tuổi, từng là một doanh nhân huyền thoại. Từ hai bàn tay trắng, ông gây dựng nên tập đoàn Lâm Phát, một đế chế kinh tế hùng mạnh trong lĩnh vực xây dựng và đầu tư, với hàng nghìn nhân viên, tài sản ước tính hàng trăm triệu đô la.
Sau nhiều năm lăn lộn thương trường, ông rút lui khỏi vị trí điều hành, nhường quyền quản lý cho các con, mong có thể an hưởng tuổi già bên gia đình. Nhưng đời không như mơ.
Kể từ khi bà Hạnh, vợ ông, mất đi, ngôi nhà vốn ấm cúng dần trở nên lạnh lẽo. Ông chuyển đến sống cùng con trai trưởng Lâm Minh và con dâu Ngọc Bích, người từng tỏ ra hiếu thảo, dịu dàng. Những ngày đầu, họ chăm sóc ông chu đáo, bữa cơm luôn có canh nóng, cơm dẻo, tiếng cười nói rộn ràng.
Thế nhưng mọi thứ thay đổi sau một buổi họp gia đình mà người ta gọi là “để bàn về việc phân chia tài sản cho hợp lý”.
Lâm Minh, với vẻ mặt nghiêm nghị, nói với cha:
“Cha à, giờ tuổi cha cao rồi, quản lý tài sản nhiều như vậy không tiện. Hay cha ký giấy ủy quyền cho con, con sẽ thay cha chăm lo mọi thứ. Để cha nghỉ ngơi, không phải lo nghĩ nữa.”
Những người con khác cũng gật đầu tán đồng. Ai cũng nói lời ngọt ngào, bảo đó là cách “báo hiếu” để cha đỡ vất vả. Tin tưởng máu mủ ruột rà, ông Phúc gật đầu ký.
Chẳng bao lâu sau, mọi thứ đứng tên ông – từ bất động sản, cổ phần đến tài khoản ngân hàng – đều được chuyển giao. Và rồi, như một vở kịch bi thương, ông bị “khuyên” nên đến viện dưỡng lão “để được chăm sóc y tế tốt hơn”.
Hôm ông rời nhà, chiếc vali nhỏ là tất cả những gì còn lại. Không ai trong nhà tiễn.
Ba năm ấy, ông sống lặng lẽ trong viện dưỡng lão Hoa Sen, nơi có mùi thuốc sát trùng và những tiếng ho khan lẫn trong tiếng đồng hồ tích tắc.
Người duy nhất trò chuyện với ông là Nguyễn Thị An, cô điều dưỡng trẻ thường xuyên trực ca đêm. Cô gọi ông là “ông nội Phúc” — cách gọi khiến ông vừa ngạc nhiên vừa xúc động.
Cô An không biết nhiều về thân thế của ông. Với cô, ông chỉ là một cụ già hiền hậu, hay kể chuyện đời, dạy cô cách sống tử tế. Còn với ông, cô là đứa cháu mà ông chưa từng có — chân thành, ấm áp, và không toan tính.
Một đêm đông, ông nhẹ nhàng trút hơi thở cuối cùng trong giấc ngủ. Cụ An là người phát hiện ra đầu tiên. Bàn tay ông vẫn nắm chặt bức ảnh bà Hạnh – người vợ ông yêu đến cuối đời.
Ba ngày sau, tin ông mất được thông báo cho gia đình. Không ai khóc. Họ chỉ quan tâm đến “di chúc”.
Ngày tang lễ, cả gia tộc họ Lâm tụ tập đông đủ tại văn phòng luật sư Trịnh Hồng, người phụ trách pháp lý cho ông Phúc suốt 30 năm. Ai nấy đều căng thẳng nhưng trong lòng lại rộn lên niềm háo hức — bởi khối tài sản ông từng nắm giữ khổng lồ đến mức có thể thay đổi cả đời người.
Bà Trịnh mở tập hồ sơ, giọng nghiêm nghị vang lên giữa căn phòng sang trọng:
“Di chúc của ông Lâm Văn Phúc, được ký và công chứng trước sự chứng kiến của ba luật sư độc lập. Nội dung như sau:
‘Tôi – Lâm Văn Phúc – để lại toàn bộ tài sản chưa công bố, gồm các bất động sản đứng tên công ty mẹ ở nước ngoài, tài khoản ngân hàng tại Singapore và Thụy Sĩ, tổng trị giá ước tính 1.200 tỷ đồng Việt Nam – cho một người duy nhất: Nguyễn Thị An, điều dưỡng viên tại Viện Dưỡng Lão Hoa Sen.’”
Không khí như đông cứng lại.
Một vài người con gái tái mét. Lâm Minh giật mạnh ghế, gằn giọng:
“Không thể nào! Một con nhỏ điều dưỡng vô danh thì liên quan gì đến cha tôi?”
Bà Trịnh điềm tĩnh nói:
“Ông Phúc đã để lại một video ghi hình. Xin mời mọi người xem.”
Màn hình lớn sáng lên. Hình ảnh cụ Phúc hiện ra – gầy gò, yếu ớt nhưng ánh mắt sáng rõ.
“Các con của cha, nếu các con đang xem đoạn video này, nghĩa là cha đã đi rồi. Cha không trách ai cả, vì cha hiểu, con người đôi khi mù quáng trước đồng tiền.
Nhưng cha muốn các con biết – người khiến cha cảm thấy được yêu thương trong những năm cuối đời không phải là con cháu, mà là một cô gái trẻ không máu mủ: Nguyễn Thị An.
Cô ấy đút cho cha ăn, đắp chăn cho cha ngủ, trò chuyện với cha mỗi ngày… Không vì tài sản, chỉ vì lòng nhân.
Cha để lại tiền cho cô ấy – không phải vì cô ấy cần, mà vì cha muốn các con học được bài học cuối cùng của đời cha: Tiền không bao giờ mua được tình người.”
Đoạn video dừng lại. Căn phòng rơi vào im lặng tuyệt đối.
Bà Trịnh tiếp tục đọc phần phụ lục di chúc:
“Nếu sau khi nghe lời tôi mà con cháu còn lòng tự trọng, hãy đến Viện Dưỡng Lão Hoa Sen, thắp cho tôi một nén nhang.
Nếu ai quỳ xuống thật tâm, tôi để lại phần nhỏ trong quỹ từ thiện Ánh Sáng Lâm Phát, do cô Nguyễn Thị An điều hành.
Còn ai nổi giận, kiện cáo hay tranh giành, thì xin hãy nhớ: Tôi không còn là cha của các con nữa.”
Một tiếng khóc bật lên. Là Lâm Lan, cô con gái út sống ở nước ngoài, nức nở:
“Cha ơi… con đã nói họ đừng ép cha ký giấy. Con biết cha buồn lắm. Nhưng họ không nghe…”
Còn Lâm Minh, người từng là niềm tự hào của cha, giờ ngồi sụp xuống, đôi tay run bần bật. Không ai trong gia tộc dám ngẩng mặt lên nhìn nhau.
Chiều hôm ấy, trong khi họ Lâm rời khỏi văn phòng với khuôn mặt thất thần, thì ở viện dưỡng lão, cô An lặng lẽ thắp hương bên bàn thờ ông Phúc.
Cô khẽ nói, giọng run run:
“Ông ơi… con không cần tiền của ông đâu. Con chỉ mong ông được yên nghỉ. Con sẽ dùng tất cả để chăm lo cho những cụ già cô đơn, bị con cháu bỏ rơi — như ông từng vậy.”
Làn khói hương bay lên, quấn nhẹ quanh di ảnh. Nụ cười hiền hậu của cụ Phúc trong khung ảnh như sáng hơn dưới ánh chiều tà.
Bên ngoài, gió khẽ thổi, những cánh hoa sen trong vườn lay nhẹ — như lời cảm ơn của người đã khuất, gửi đến cô gái trẻ có trái tim ấm áp, người đã dạy cho cả một gia tộc bài học về tình người và lòng hiếu thảo thật sự.