(Dân trí) – Bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp THCS, Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa toàn quốc, Chính phủ quy định miễn phí sách giáo khoa… là những điểm mới đáng chú ý liên quan luật giáo dục.

Sáng 22/10, Quốc hội nghệ Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày tờ 3 luật liên quan giáo dục bao gồm: dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).

Trong đó, cùng với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Chính phủ sửa đổi, bổ sung nhiều quy định liên quan hệ thống giáo dục quốc dân; cơ sở giáo dục, nhà giáo…

Xuất bản bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp THCS

Về phân cấp, phân quyền, dự thảo chuyển thẩm quyền quy định chi tiết hướng nghiệp và phân luồng từ Chính phủ sang Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo.

Dự thảo Luật cũng đã nhanh chóng điều chỉnh lý do làm rõ khái niệm văn bản, chứng chỉ trong hệ thống giáo dục dân dân quốc gia trên cơ sở quy định của luật hiện hành. Văn bản đó, chứng chỉ có thể được cấp dưới dạng giấy, điện tử hoặc số, với pháp lý giá trị tương đương nhau.

Đáng chú ý, dự luật đã bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp THCS, thay vào đó bằng việc hiệu trưởng xác nhận hoàn thành chương trình học. Quy định điều này, theo Chính phủ, phù hợp với bối cảnh phổ cập giáo dục đến THCS, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm áp lực thi cử cho học sinh, đồng thời phù hợp với thông lệ quốc tế khi nhiều quốc gia phát triển không cung cấp bằng tốt nghiệp THCS mà chỉ xác nhận hoàn thành chương trình để phân luồng hoặc xem xét học tập.

Ngoài ra, dự thảo cũng làm rõ quy định về chứng chỉ trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục Bộ giáo dục và Đào tạo quy định cụ thể về quản lý, văn bằng, chứng chỉ.

Theo dự thảo luật, thẩm quyền cấp bằng tốt nghiệp cũng được sửa đổi, chuyển từ giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho Hiệu trưởng; bỏ quy định người đứng đầu cơ sở chuyên môn về giáo dục thuộc UBND cấp huyện bằng tốt nghiệp THCS; người xây dựng cơ sở thực hiện chương trình giáo dục THCS xác nhận việc học hoàn thành chương trình; giảm khối lượng công việc hành chính cho cơ sở quản lý Nhà nước về giáo dục, tăng tính tự chủ cho cơ sở giáo dục.

Để chế độ hóa đường lối, chính sách của Đảng, dự thảo luật pháp phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3-5 tuổi; plug-in giáo dục THCS được bắt buộc; bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động giáo dục.

Thẩm tra các nội dung này, Chủ tịch Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh Ủy ban tán thành công bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, chỉ xác định xác nhận học liên hệ hoàn thành chương trình trung học cơ sở làm hiệu trưởng trường trung học cơ sở thực hiện.

Cơ quan thẩm định đề nghị làm rõ tiêu chuẩn và cách thức cấp bằng tốt nghiệp trung học nghề để khẳng định cơ sở xác định tương đương với bằng tốt nghiệp trung học phổ thông.

Cũng theo cơ quan thẩm định, dự luật cần bổ sung, xác định nguyên tắc, cơ chế quản lý, chia sẻ, bảo mật dữ liệu; nghiên cứu quy định về xác minh, công nhận các bằng chứng khác được sử dụng trong hệ thống giáo dục dân tộc quốc gia.

Chính phủ quy định việc miễn phí sách giáo khoa cho học sinh

Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục lần này cũng được sửa đổi, bổ sung theo hướng dẫn định nghĩa Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất trong phạm vi toàn quốc. Đồng thời, Chính phủ quy định việc miễn phí sách giáo khoa cho học sinh; thực hiện các giải pháp xã hội hóa phù hợp về sách giáo khoa, bảo đảm tính bền vững và đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục chất lượng.

Dự thảo không quy định Hội đồng cơ sở giáo dục công lập mà chỉ quy định hội đồng trường của trường dân lập, tư thục. Đây là tổ chức quản lý nhà trường thực hiện nhiệm vụ điều tiết, hài hòa quan hệ, đảm bảo lợi ích giữa các bên có liên quan, nhu cầu thu nhuận của nhà tư vấn với mục tiêu phát triển giáo dục, tránh thương mại hóa giáo dục.

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Văn hóa và Xã hội thành quy định Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa sử dụng hệ thống toàn quốc, nhắm mục tiêu hóa chủ tài khoản của Đảng về sách giáo dục giáo dục phổ thông.

Đối với tài liệu giáo dục địa phương, cơ sở thẩm định thẩm phán thành quy định theo hướng giao thẩm quyền tổ chức biên tập cho cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban cấp ủy, hội đồng thẩm định cấp thẩm phán thẩm định, chuyển thẩm quyền phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương cho chủ tịch ủy ban cấp ủy để đảm bảo quyền chủ động cho các địa phương.

Ngoài ra, Ủy ban thành phố bãi bỏ toàn bộ các quy định về điều kiện thiết lập cơ sở giáo dục và điều kiện được phép hoạt động giáo dục; đình chỉ hoạt động giáo dục; Nhập, chia, phân tách, giải mã cơ sở giáo dục.

Cơ sở soạn thảo cần nghiên cứu hoàn thiện pháp lý về chuyển đổi loại hình trường; về chế độ xử lý vi phạm trong lĩnh vực giáo dục; về xử lý vi phạm các quy định về tổ chức, hoạt động của cơ sở giáo dục tư thục, theo đề xuất của cơ quan thẩm tra.

Theo Dân trí (https://dantri.com.vn/thoi-su/de-xuat-bo-cap-bang-thcs-cung-cap-bo-sach-giao-khoa-chung-va-mien-phi-20251022084123825.htm)