Tôi tên là Minh, năm nay 36 tuổi. Anh trai tôi, anh Kiên, mất năm 2019 vì tai nạn xe, khi anh vừa tròn 31. Từ ngày anh đi, mẹ tôi như người mất hồn. Mẹ không khóc to, không gào thét, chỉ lặng lẽ mỗi năm đúng ngày 17 tháng 11 (sinh nhật anh) lại nấu một mâm cơm thật thịnh soạn, thắp hương, cắt bánh kem, hát chúc mừng sinh nhật rồi… ngồi ăn một mình trước di ảnh anh. Mẹ bảo: “Anh con vẫn về, chỉ có mình không thấy thôi.”
Năm năm liền, tôi đều đưa vợ con từ Hà Nội về quê Nghệ An, cách 420 cây số, để cùng mẹ tổ chức sinh nhật cho anh. Vợ tôi, Hạnh, ban đầu cũng ái ngại, nhưng rồi quen. Con trai tôi, bé Mít, khi đó mới lên ba, cũng quen gọi “chú Kiên” mỗi lần nhìn di ảnh. Cả nhà cứ thế diễn một vở kịch buồn, nhưng ít nhất còn có nhau, còn có mẹ.
Năm thứ sáu, 2025, sinh nhật anh Kiên tròn 37 tuổi. Tôi xin nghỉ làm từ thứ Sáu, đón Hạnh và bé Mít lên xe lúc 4 giờ chiều, dự tính 11 giờ đêm là về tới quê. Trên đường, mẹ gọi ba cuộc:
– Về chưa con? Mẹ chuẩn bị xong hết rồi, năm nay đặc biệt lắm!
– Mẹ mua bánh kem to, có cả pháo bông nữa, anh con thích lắm ngày xưa mà.
– Nhanh về với mẹ kẻo muộn, anh con chờ.
Tôi cười, nghĩ mẹ lại nói đùa như mọi năm. Mẹ vẫn thế, vẫn tin anh tôi “về” đúng ngày sinh nhật.
Xe về đến đầu làng lúc 11 giờ 40 đêm. Đêm 17 tháng 11 lạnh cắt da, sương mù dày đặc. Nhà mẹ sáng trưng đèn, cửa chính mở toang, tiếng nhạc sinh nhật vang ra từ cái loa cũ mẹ hay mở cho anh nghe ngày xưa: “Happy birthday to you…”.
Tôi dắt tay bé Mít, Hạnh xách túi quà, bước vào sân. Mùi thức ăn nồng nặc, mùi thịt nướng, mùi rượu, mùi… gì đó tanh tanh rất lạ.
Mẹ đứng giữa nhà, mặc áo dài đỏ thắm (màu anh tôi thích nhất), tóc búi cao, mặt trang điểm hồng hào, miệng cười toe toét. Trên bàn thờ, di ảnh anh Kiên được lau sạch, hai cây nến to cháy đỏ, bánh kem ba tầng đặt chính giữa, trên viết dòng chữ: “Chúc mừng sinh nhật 37 tuổi – Kiên yêu của mẹ”.
Nhưng điều khiến tôi chết sững không phải bánh kem, không phải pháo bông, mà là thứ mẹ đang bưng trên tay.
Một cái mâm đồng lớn, phủ khăn đỏ. Mẹ đặt xuống bàn thờ, nhẹ nhàng kéo khăn ra.
Bên trong là một người đàn ông trần truồng, nằm co quắp, da trắng bệch, mắt nhắm nghiền, miệng bị khâu chỉ đen, trên ngực cắm một cây nến sinh nhật số “37” đang cháy lập lòe. Mặt người đó… giống anh Kiên như đúc. Giống đến từng nốt ruồi bên thái dương, từng vết sẹo nhỏ ở cằm mà anh bị ngã xe đạp lúc nhỏ.
Hạnh hét lên một tiếng, ôm chặt bé Mít. Thằng bé khóc thét. Tôi đứng chết trân, máu trong người như ngừng chảy.
Mẹ quay lại, vẫn cười, giọng ngọt ngào đến rợn người:
– Về rồi đấy à? Mẹ bảo năm nay đặc biệt mà! Mẹ tìm mãi mới được người giống anh con. Mẹ đặt làm từ bên Campuchia, công nghệ gì mà ghép xương, căng da, giống y như thật! Mẹ còn thuê người khâu miệng lại, để anh con không kêu đau khi mẹ cắt bánh.
Mẹ cầm dao, chậm rãi cắt một miếng bánh kem, đặt lên ngực “người đó”, rồi nhẹ nhàng bôi lên môi người đàn ông bất động.
– Kiên ngoan, ăn bánh sinh nhật với mẹ nào. Năm nay con 37 rồi, lớn rồi, phải về ở với mẹ chứ.
Tôi lùi lại, chân run lẩy bẩy. Hạnh kéo tay tôi:
– Mình đi, đi ngay!
Nhưng mẹ nghe thấy, mẹ quay phắt lại, mắt mẹ đỏ ngầu:
– Đi đâu? Hôm nay là sinh nhật anh con, cả nhà phải ở lại! Mẹ chờ sáu năm mới có ngày này! Con có biết mẹ khổ thế nào không? Mẹ phải bán hết đất, vay nợ gần tỷ để đặt làm cái xác này, để anh con được “trở về” chứ!
Mẹ lao đến, túm tay bé Mít:
– Cháu nội bà đâu, lại đây với chú Kiên nào! Chú Kiên nhớ cháu lắm!
Bé Mít gào khóc, giãy giụa. Hạnh hét lên, giật con lại. Tôi đẩy mẹ ra, mẹ ngã sõng soài xuống nền gạch. Cây nến trên ngực “người đó” đổ xuống, lửa bén vào tóc người đàn ông, bốc cháy xèo xèo. Mùi tóc cháy khét lẹt.
Mẹ gào lên như điên:
– Cháy rồi! Anh Kiên cháy rồi! Các người làm anh tôi cháy!
Mẹ lao vào ôm lấy cái xác đang cháy, lửa bùng lên, liếm vào áo mẹ. Tôi hoảng loạn, kéo vợ con chạy ra cửa. Hạnh khóc nức nở, bé Mít ngất xỉu trong tay cô ấy.
Tôi mở được cửa, lao ra sân thì nghe tiếng mẹ gào phía sau:
– Đứng lại! Đứng lại ngay! Tao nguyền rủa chúng mày! Anh Kiên sẽ không tha cho chúng mày đâu!
Tôi nhét vợ con lên xe, tay run đến mức đánh rơi chìa khóa hai lần. Xe nổ máy, tôi đạp ga bỏ chạy. Qua gương chiếu hậu, tôi thấy nhà mẹ bốc cháy đỏ rực, bóng mẹ đứng giữa sân, tóc cháy xém, hai tay giơ lên trời gào thét gì đó không thành lời.
Trên đường chạy, Hạnh run rẩy kể:
– Lúc anh đẩy mẹ ra… em nhìn thấy… cái xác đó… mắt nó… mở ra. Nó nhìn em, anh ơi… Nó nhìn em!
Tôi không dám quay đầu. Tôi chỉ biết đạp ga hết cỡ, lao đi trong đêm đen đặc. Bé Mít sốt cao, mê sảng suốt đêm, cứ gọi “Chú Kiên… chú Kiên về…”.
Về đến Hà Nội lúc 6 giờ sáng, tôi đưa con vào viện. Bác sĩ bảo bé Mít bị sốc tâm lý nặng. Hạnh nằm viện luôn vì suy nhược.
Còn tôi, ba ngày sau mới dám gọi về làng. Công an báo: nhà mẹ cháy rụi, thiêu chết hai người – mẹ tôi và một xác đàn ông không rõ danh tính, giấy tờ tùy thân bị cháy hết. Kết quả giám định ADN: xác đàn ông là… anh Kiên.
Anh tôi chết năm 2019, đã được hỏa táng, tro cốt để ở chùa. Vậy cái xác trong nhà mẹ là ai?
Hay là… từ năm năm trước, mỗi lần mẹ bảo “anh con về”, thực ra anh đã thật sự “về”… theo cách mà chỉ mẹ biết?
Đêm nay, ngày 18 tháng 11 năm 2025, tôi ngồi viết những dòng này trong bệnh viện. Bé Mít đã đỡ sốt, nhưng cứ nửa đêm lại ngồi bật dậy, chỉ tay ra cửa sổ, thì thào:
– Chú Kiên đứng ngoài kia kìa bố… Chú bảo chú nhớ sinh nhật năm sau…
Tôi không dám nhìn ra cửa sổ. Tôi chỉ biết rằng, năm sau, dù mẹ đã chết, dù nhà đã cháy thành tro… tôi vẫn sẽ nhận được một cuộc gọi đúng 0 giờ ngày 17 tháng 11.
Và giọng nói ở đầu dây bên kia, sẽ không còn là giọng mẹ nữa.