Biên tựa lưng vào chiếc ghế bọc da cứng nhắc trong văn phòng công ty Xổ Số Kiến Thiết tỉnh. Ánh đèn huỳnh quang sáng trắng rọi xuống, làm nổi bật những giọt mồ hôi lạnh lấm tấm trên trán anh. Phía trước anh, trên mặt bàn gỗ bóng loáng, là tờ cam kết nhận thưởng và chiếc bút máy màu vàng óng.
Mười tám tỷ đồng.
Một con số khổng lồ, đủ sức thay đổi không chỉ cuộc đời Biên, mà còn cả tương lai của gia đình anh, của vợ anh—Hương—và hai đứa con nhỏ. Biên đã cẩn thận giấu tờ vé số độc đắc này suốt hai ngày qua, sống trong trạng thái nửa mê nửa tỉnh, nửa sung sướng điên cuồng, nửa lo lắng đến tột độ.
Lý do anh phải chia đôi, ai cũng rõ. Tờ vé số này được mua chung.
Đối diện Biên là Luân, người bạn thân nhất, cũng là người đã cùng anh góp vốn mua cặp vé số cầu may vào chiều thứ Sáu định mệnh đó. Luân cũng là người đã kiên nhẫn cùng anh dò từng con số, rồi cùng nhau hét lên vỡ òa khi biết mình trúng độc đắc.
Biên và Luân đã ký vào biên bản thỏa thuận chia đôi số tiền thưởng. Sau khi trừ thuế, mỗi người sẽ nhận về khoảng 8 tỷ rưỡi tiền mặt. Một số tiền trong mơ.
“Nào, Biên. Ký đi, rồi chúng ta còn về bàn chuyện tương lai!” Luân thúc giục, khuôn mặt anh ta rạng rỡ, đầy sự phấn khích và mong chờ. Luân cầm bút ký cái xoẹt, nét chữ dứt khoát và hào hứng.
Đến lượt Biên. Anh đưa tay ra cầm chiếc bút máy lạnh ngắt. Đầu bút chạm vào dòng chữ “Nguyễn Văn Biên,” chỉ còn thiếu một nét cong và một nét thẳng là hoàn tất thủ tục đổi đời.
Nhưng ngón tay Biên run rẩy. Tay anh cứ lơ lửng trên mặt giấy, không tài nào đặt bút xuống được.
Khoảnh khắc đó, ánh sáng từ chiếc đèn huỳnh quang dường như tắt lịm, căn phòng trở nên tối sầm lại. Biên không còn nhìn thấy nụ cười rạng rỡ của Luân, không còn nghe thấy tiếng điều hòa đang chạy vù vù nữa. Trong tâm trí anh, mọi thứ quay về mười lăm năm trước, về một lời hứa, một khuôn mặt mà anh đã cố gắng chôn vùi.
Biên khẽ buông bút, tạo nên một tiếng động nhỏ nhưng sắc lạnh trong không gian căng thẳng.
“Tao… tao không thể ký được, Luân ạ.”
Luân nhíu mày, sự phấn khích lập tức bị thay thế bằng sự khó hiểu. “Mày nói gì thế, Biên? Mày đùa tao à? Trúng 18 tỷ chứ có phải 18 triệu đâu. Có chuyện gì xảy ra thế?”
Biên nhìn Luân, ánh mắt anh nặng trĩu. “Tao xin lỗi. Phần tiền này, không phải chỉ chia cho mình mày đâu.”
“Cái gì? Mày điên rồi à? Chúng ta đã thỏa thuận rõ ràng rồi mà! Chỉ có hai thằng mình thôi!” Luân đứng bật dậy, suýt làm đổ ghế.
“Có một người thứ ba,” Biên nói, giọng anh khàn đặc. “Một người, mà tao nợ họ một lời hứa… lâu lắm rồi.”
Luân trừng mắt nhìn Biên. “Ai? Mày giấu ai sau lưng tao? Vợ mày à? Vợ mày thì đã là một phần của mày rồi, cần gì phải chia riêng?”
Biên lắc đầu, nhắm mắt lại. “Không phải Hương. Người đó… là Minh.”
Nghe thấy cái tên đó, Luân hoàn toàn cứng họng. Khuôn mặt anh ta từ màu đỏ giận dữ chuyển sang màu trắng bệch vì kinh ngạc, rồi lại chuyển sang màu tím tái vì sợ hãi.
Minh.
Nguyễn Thị Minh. Cô gái mà cả Biên và Luân đều yêu, cô gái mà cả hai đều đã làm tổn thương một cách sâu sắc mười lăm năm trước. Cô gái, mà theo lời đồn, đã rời khỏi thành phố này và không bao giờ quay lại.
“Mày… mày điên rồi, Biên!” Luân thì thầm, giọng anh ta run rẩy. “Minh đã đi rồi! Con bé đã rời khỏi đây mười lăm năm rồi! Mày nhắc đến nó làm gì? Nó có liên quan gì đến tờ vé số này?”
Biên mở mắt, nhìn chằm chằm vào chiếc vé số. “Tờ vé số này, đáng lẽ ra phải thuộc về Minh. Cả hai vé. Thậm chí, cả mười tám tỷ này, nếu xét đúng về mặt đạo đức, đều phải thuộc về cô ấy.”
Biên hít một hơi sâu, và bắt đầu kể câu chuyện mà anh đã cố gắng quên đi suốt bao năm qua.
Mười lăm năm trước, Biên, Luân và Minh là bộ ba thân thiết, cùng nhau lớn lên trong xóm nghèo. Biên và Luân đều yêu Minh, nhưng Minh lại chỉ coi hai người là bạn thân. Trong một lần sinh nhật Minh, cả ba đã cùng nhau đi xem bói dạo. Bà thầy bói nói rằng, họ sẽ có một “cơ hội lớn,” một món quà đổi đời sẽ đến với một trong ba người, nhưng nó phải được chia sẻ để mang lại phúc đức và may mắn lâu dài.
Lúc đó, Minh cười lớn, chỉ vào một quán tạp hóa nhỏ, nói: “Thôi nào, chúng ta hãy hứa với nhau, nếu sau này ai trúng số hay giàu có gì đó, dù chỉ là một đồng, thì cũng phải chia cho hai đứa còn lại. Coi như lời hứa cho cái gọi là ‘cơ hội lớn’ của bà thầy bói kia!”
Biên và Luân đã đồng ý ngay lập tức. Lời hứa đó được viết nguệch ngoạc lên một tờ giấy nháp, ký tên ba người bằng máu ngón tay út, theo kiểu trẻ con. Tờ giấy đó, sau đó bị gió thổi bay, nhưng lời hứa thì vẫn còn đó.
Một tháng sau lời hứa đó, một biến cố kinh hoàng xảy ra. Minh bị tai nạn, cần một số tiền lớn để phẫu thuật. Gia đình Minh nghèo khó. Biên và Luân, dù cố gắng hết sức, vẫn không đủ tiền. Cuối cùng, Minh đã phải chấp nhận một cuộc hôn nhân ép buộc với một người đàn ông giàu có ở tỉnh khác để có tiền chữa bệnh và cứu gia đình.
Minh đã hy sinh tuổi trẻ và tình yêu của mình. Cô rời đi, không một lời oán trách, nhưng ánh mắt cô lúc đó đã là một lời nguyền im lặng đối với Biên và Luân.
“Đêm trước khi Minh đi,” Biên kể, giọng run lên vì hối hận. “Tao đã tìm gặp Minh. Cô ấy nói, ‘Biên, tao không cần gì ở mày nữa. Nhưng nếu một ngày nào đó, mày có được cái ‘cơ hội lớn’ mà bà thầy bói nói, mày hãy nhớ đến lời hứa của chúng ta. Mày không phải chia cho tao. Mày hãy dùng số tiền đó, sống một cuộc đời thật trọn vẹn, để tao biết rằng sự hy sinh của tao là xứng đáng.’ ”
“Tao đã hứa với cô ấy rằng, tao sẽ làm điều đó. Tao sẽ sống thật tốt. Nhưng tao cũng hứa, nếu tao trúng số, dù chỉ một xu, tao cũng sẽ tìm cô ấy, để chia cho cô ấy cái ‘cơ hội lớn’ mà đáng lẽ ra cô ấy phải có.”
Luân ngồi phịch xuống ghế, khuôn mặt anh ta giờ đây đầy vẻ cắn rứt. Luân cũng là một phần của câu chuyện này, cũng là người đã thất hứa, đã không thể cứu Minh.
“Nhưng… nhưng Minh đã đi rồi. Mười lăm năm rồi. Làm sao mày tìm được cô ấy?” Luân cố gắng níu kéo lý trí. “Mày có biết cô ấy đang ở đâu không? Nếu không tìm được, số tiền đó vẫn là của chúng ta!”
“Tao không biết,” Biên thừa nhận. “Nhưng tao không thể ký được, Luân ạ. Tao không thể sống sung sướng trên số tiền này, khi người đáng được nhận nhất lại là người đang phải chịu đựng một cuộc đời không hề mong muốn. Tao không thể nhìn mặt vợ con tao, khi tao biết tao đang vi phạm lời hứa danh dự cuối cùng của tao với Minh.”
Biên đặt chiếc bút xuống bàn, thẳng thắn nhìn vào Luân.
“Nghe này, Luân. Số tiền này, tao đã định chia ba. Một phần cho mày. Một phần cho tao. Và một phần cho Minh. Nếu tao không tìm được Minh, tao sẽ giữ phần đó, coi như một quỹ từ thiện mang tên cô ấy. Nhưng giờ thì không thể chia ba nữa rồi.”
Luân khó hiểu. “Sao lại không chia ba? Mày và tao mỗi người 1/3, còn 1/3 kia gửi quỹ từ thiện mang tên Minh, thế là xong mà!”
Biên nhắm mắt lại. “Tao đã nói rồi. Người thật sự được chia nửa số tiền lại là người anh không dám nhắc tên…”
“Nửa số tiền?” Luân bật lại. “Tức là 9 tỷ? Mày định cho cô ấy 9 tỷ? Còn tao chỉ được 4 tỷ rưỡi à? Mày bị điên rồi, Biên!”
“Không phải điên,” Biên nói, sự bình tĩnh của anh đối lập hoàn toàn với cơn giận dữ của Luân. “Tao vừa gọi cho luật sư của tao, và tao đã xem xét lại tờ vé số này. Mày nhớ cái vé số mang số 497746 không?”
Luân gật đầu. “Có. Vé đó trúng giải Đặc biệt.”
“Chúng ta mua hai tờ vé số, phải không? Tờ 497745 và 497746.”
“Đúng! Và chúng ta trúng giải Đặc biệt tờ 497746!” Luân gần như hét lên.
“Luân à,” Biên thì thầm. “Mày nhớ không? Lúc đó tao nhường cho mày chọn trước. Mày đã chọn số chẵn, tức là 497746. Còn tao, tao đã định chọn 497745, nhưng lúc đó, tao đã buột miệng nói: ‘Thôi, lấy 497745. Nếu trúng, số tiền này, một nửa là của Minh.'”
Luân trợn mắt. “Mày… mày nói gì cơ? Cái gì là 497745?”
Biên đưa tay chỉ vào tờ vé số trên bàn. “Tao xin lỗi, Luân. Tao đã nhầm. Tờ vé số trúng giải Đặc biệt không phải là 497746. Mà là tờ 497745.”
Luân run rẩy cầm tờ vé số lên. Anh ta đã quá phấn khích nên nhìn lướt qua. Đúng là 497745.
Biên nói tiếp, giọng anh đầy vẻ dằn vặt. “Luân à, tờ vé số trúng giải này, là tờ vé số tao chọn, sau khi tao đã buột miệng nói: ‘Nếu trúng, một nửa là của Minh.’ Lúc đó, tao không nghĩ gì cả. Nhưng giờ thì tao hiểu rồi. Người thật sự được chia nửa số tiền lại là người anh không dám nhắc tên. Tờ vé số tao chọn, đã mang theo lời hứa đó, một lời hứa vô hình nhưng nặng ngàn cân.”
Theo đúng luật pháp, tiền của Biên là của Biên, anh có thể chia cho ai tùy thích. Nhưng trước mặt Luân, Biên đã đưa ra lời tuyên bố: Anh sẵn sàng dùng nửa số tiền mà anh được hưởng để tìm lại Minh và thực hiện lời hứa danh dự của mình.
Luân, sau cơn sốc, dần hiểu ra. Anh ta cũng là một phần của lời hứa, cũng là người có lỗi với Minh. Anh ta đã nhìn thấy sự giằng xé và quyết tâm không thể lay chuyển của Biên.
“Mày… mày định tìm Minh bằng cách nào?” Luân hỏi, giọng anh ta đã không còn vẻ giận dữ, chỉ còn sự tuyệt vọng.
“Tao sẽ thuê thám tử giỏi nhất. Tao sẽ dùng tiền để tìm cô ấy. Dù mất bao nhiêu thời gian, tốn bao nhiêu công sức, tao cũng phải tìm ra Minh,” Biên nói. “Và nếu tìm được cô ấy, tao sẽ chia cho cô ấy 9 tỷ rưỡi. Và tao sẽ không nói cho cô ấy biết, tờ vé số đó là của tao hay của mày. Tao sẽ nói, đó là ‘cơ hội lớn’ mà cả ba chúng ta cùng hứa hẹn năm xưa.”
Luân gật đầu, khuỵu xuống. Anh ta hiểu, Biên đã chọn giữ lấy lương tâm, thay vì giữ lấy toàn bộ tiền bạc.
Biên nhìn chiếc bút máy. Giờ thì anh đã biết phải ký như thế nào. Anh sẽ ký vào tên mình, nhưng biết rằng, 9 tỷ rưỡi không phải là của anh, và nó cũng không phải là của Luân. Nó là của một người phụ nữ bị bỏ lại phía sau, một người đã hy sinh cả cuộc đời cho cái gọi là ‘cơ hội lớn’ của hai người đàn ông.
Biên cầm bút lên, nét ký của anh giờ đây dứt khoát, nhưng tâm trạng anh lại nặng trĩu. Anh đã trúng số, nhưng anh đã mất đi một nửa số tiền một cách đau đớn nhất—mất vào tay một ký ức không thể nào quên.
Vài tuần sau, Biên và Luân nhận tiền. Biên giữ lời hứa. Anh giữ lại 8 tỷ rưỡi, và Luân cũng được 8 tỷ rưỡi. Nhưng Biên đã lặng lẽ chuyển 9 tỷ rưỡi (sau khi đã tính cả thuế) vào một tài khoản tiết kiệm mang tên bí mật. Anh không nói với vợ anh, Hương, về số tiền 9 tỷ rưỡi này.
Hương chỉ biết chồng mình trúng 8 tỷ rưỡi. Cô vui mừng khôn xiết, bắt đầu lên kế hoạch mua nhà, mua xe. Biên biết, anh đang lừa dối vợ, nhưng anh không thể nói ra sự thật về Minh, về lời hứa mười lăm năm, về cái giá của lương tâm.
Biên thuê thám tử. Anh gửi tiền, gửi hình ảnh cũ, gửi mọi thông tin mơ hồ về Minh. Mỗi ngày, anh đều chờ đợi một cuộc gọi, một email, để anh có thể giải thoát cho chính mình khỏi gánh nặng của quá khứ.
Anh biết, nếu tìm thấy Minh, cuộc đời anh sẽ thay đổi một lần nữa. Anh sẽ phải đối diện với sự thật, với Minh, và với Hương. Nhưng anh tin rằng, chỉ khi trả được món nợ danh dự này, anh mới có thể thực sự sống một cuộc đời trọn vẹn.
Mười tám tỷ, cuối cùng, không phải là phần thưởng, mà là một phép thử nghiệt ngã cho lòng trung thực, tình bạn và lời hứa của tuổi trẻ. Biên đã ký nhận số tiền, nhưng trong thâm tâm, anh biết rằng người thứ ba—Minh—mới là chủ nhân đích thực của một nửa kho báu đó, và anh phải dùng một nửa còn lại của mình để đi tìm cô.
