Cả làng Cẩm Vân, một ngôi làng nhỏ nằm bên dòng sông Ngàn Phố, hôm ấy rực rỡ như ngày hội. Nhà ông Tâm, một gia đình khá giả nhất nhì làng, đang tổ chức hôn lễ cho cậu con trai út, Minh. Hôn lễ được chuẩn bị công phu: 100 mâm cỗ được bày biện thịnh soạn, từ thịt gà luộc vàng óng, xôi nếp thơm lừng, đến nem chua, chả lụa được đặt làm từ thợ giỏi ở tận huyện bên. Sân nhà ông Tâm dựng rạp lớn, giăng đèn kết hoa, tiếng nhạc rộn ràng vang lên từ sáng sớm. Đội múa lân được thuê từ thành phố, trống kèn inh ỏi, trẻ con trong làng chạy theo hò reo thích thú.

Minh, chú rể, đứng trước cổng nhà trong bộ vest đen bóng bẩy, nụ cười rạng rỡ. Bên cạnh anh là cô dâu, Lan, một cô gái xinh đẹp từ làng bên, mặc áo dài đỏ thắm, khăn voan lấp lánh. Cả hai đều tràn đầy hạnh phúc, nắm tay nhau, chờ đón khách khứa. Ông Tâm, bố Minh, đi lại tất bật, miệng cười tươi nhưng mắt không giấu được sự tự hào. Ông đã bỏ ra số tiền lớn, mời cả làng, từ già trẻ lớn bé, đến dự đám cưới con trai. “Hôm nay phải làm cho thật hoành tráng, để cả làng nhớ mãi!” ông Tâm tuyên bố với bà con lối xóm từ mấy tuần trước.

Nhưng khi đồng hồ điểm 10 giờ sáng, giờ lành để bắt đầu lễ rước dâu, một sự kỳ lạ bắt đầu xuất hiện. Sân nhà ông Tâm vẫn trống trơn. Không một bóng người đến dự, ngoài đội múa lân và vài người thân trong gia đình. Những mâm cỗ được bày sẵn, bốc khói nghi ngút, nhưng không ai ngồi vào. Tiếng nhạc vẫn vang, nhưng không khí bắt đầu nặng nề. Minh nhìn Lan, cố giữ nụ cười, nhưng ánh mắt anh lộ rõ sự lo lắng. Lan siết chặt tay Minh, thì thầm: “Chắc mọi người bận, lát nữa sẽ đến thôi.”

Ông Tâm đứng ở cổng, tay cầm điếu thuốc, hút liên tục. Bà Tâm, mẹ Minh, chạy ra chạy vào, liên tục gọi điện cho bà con hàng xóm, nhưng không ai bắt máy. “Lạ thật,” bà lẩm bẩm, “mời cả làng, thiệp cũng phát tận tay, sao không ai đến?”

Đến trưa, khi mặt trời đứng bóng, sân nhà vẫn vắng tanh. 100 mâm cỗ bắt đầu nguội lạnh, ruồi bâu vào. Đội múa lân đã nghỉ, nhạc cũng tắt. Minh không chịu nổi, chạy ra đầu làng, nhìn khắp các ngõ. Nhà nào cũng đóng cửa im ỉm, như thể cả làng đã biến mất. Một cảm giác ớn lạnh chạy dọc sống lưng anh.

Minh quyết định không chờ đợi thêm. Anh chạy đến nhà ông Ba, trưởng thôn, người được cả làng kính nể. Nhà ông Ba nằm ở cuối làng, bên cạnh một cây đa cổ thụ. Khi Minh gõ cửa, ông Ba ra mở, nhưng ánh mắt ông lạnh lùng, không chút thân thiện như thường ngày.

“Cháu hỏi thật, tại sao hôm nay không ai đến đám cưới nhà cháu?” Minh đi thẳng vào vấn đề.

Ông Ba nhìn Minh một lúc, rồi thở dài. “Cậu về hỏi bố cậu đi. Có những chuyện, không phải ai cũng quên được.”

Minh sững sờ. “Cháu không hiểu. Bố cháu làm gì mà cả làng quay lưng thế này?”

Ông Ba không trả lời ngay. Ông mời Minh vào nhà, rót một chén trà, rồi chậm rãi kể: “Cậu còn trẻ, chắc không biết chuyện 20 năm trước. Nhà cậu từng gây ra một vụ việc lớn, khiến cả làng này không bao giờ quên. Hôm nay, mọi người không đến, không phải vì ghét cậu hay cô dâu, mà vì họ không muốn dính dáng đến nhà cậu Tâm.”

Minh cau mày. Anh biết gia đình mình giàu có, và bố anh, ông Tâm, từng là một người buôn bán khôn ngoan, đôi khi bị đồn là keo kiệt, nhưng chưa bao giờ anh nghe về một “vụ việc lớn” nào. “Chuyện gì ạ? Cháu xin bác, hãy nói rõ.”

Ông Ba lắc đầu. “Hỏi bố cậu. Chỉ ông ấy biết sự thật.” Rồi ông đứng dậy, tiễn Minh ra cửa, như không muốn nói thêm.

Trở về nhà, Minh đối mặt với bố. Ông Tâm đang ngồi trong phòng khách, mặt tối sầm, chai rượu trên bàn đã vơi đi một nửa. “Bố, cả làng không đến. Bác Ba nói vì chuyện 20 năm trước. Chuyện gì vậy?” Minh gần như hét lên.

Ông Tâm im lặng, ánh mắt trĩu xuống. Cuối cùng, ông thở dài, giọng khàn đặc: “Đó là chuyện cũ. Bố không muốn nhắc lại. Chỉ là một vụ hiểu lầm, nhưng dân làng cố chấp, họ không chịu bỏ qua.”

“Hiểu lầm gì? Bố nói đi!” Minh gặng hỏi.

Nhưng ông Tâm chỉ lắc đầu, đứng dậy bỏ vào phòng trong. Minh quay sang mẹ, nhưng bà Tâm cũng chỉ cúi đầu, nước mắt lăn dài. “Mẹ cũng không rõ, con ạ. Chuyện đó bố con không bao giờ kể hết.”

Lan, cô dâu, đứng lặng lẽ ở góc phòng, nghe hết câu chuyện. Cô kéo Minh ra ngoài, giọng kiên quyết: “Nếu không ai nói, mình phải tự tìm hiểu. Em không muốn ngày cưới của chúng ta bị phá hỏng thế này.”

Đêm đó, trong khi cả nhà chìm trong không khí nặng nề, Minh và Lan lén lút quay lại nhà ông Ba. Nhưng lần này, họ không gõ cửa. Minh nhớ rằng ông Ba có một kho nhỏ sau nhà, nơi ông giữ những giấy tờ cũ của làng. Nếu có manh mối về “vụ việc 20 năm trước,” chắc chắn nó nằm ở đó.

Dưới ánh trăng mờ ảo, Minh và Lan phá khóa kho, bước vào. Bên trong là những chồng giấy tờ phủ bụi, mùi mốc xộc lên mũi. Họ lật giở từng tập hồ sơ, cố gắng tìm kiếm bất kỳ thứ gì liên quan đến gia đình Minh. Sau hàng giờ, Lan phát hiện ra một tập tài liệu cũ, được buộc bằng dây gai. Bên trong là một bản báo cáo viết tay, đề ngày 15 tháng 8 năm 2005.

Bản báo cáo kể về một vụ cháy lớn ở cánh đồng phía tây làng Cẩm Vân. Đám cháy đã thiêu rụi hàng chục hecta lúa của dân làng, khiến nhiều gia đình mất trắng vụ mùa. Nguyên nhân được ghi là “do bất cẩn,” nhưng có một chi tiết khiến Minh lạnh người: đám cháy bắt nguồn từ mảnh đất của ông Tâm. Một nhân chứng, giờ đã qua đời, khẳng định rằng ông Tâm đã đốt cỏ khô trên đất mình để dọn ruộng, nhưng để lửa lan ra ngoài, gây thảm họa. Tuy nhiên, ông Tâm phủ nhận, và nhờ mối quan hệ, vụ việc bị chìm xuồng. Không ai bị truy cứu, nhưng cả làng mất niềm tin vào ông.

Minh nắm chặt tập tài liệu, cảm giác như đất dưới chân sụp đổ. “Bố mình… bố mình có thể gây ra chuyện này sao?” anh lẩm bẩm.

Lan đặt tay lên vai anh, giọng dịu dàng nhưng cương nghị: “Chưa chắc mọi thứ đúng như báo cáo. Chúng ta cần tìm thêm bằng chứng.”

Họ tiếp tục lục lọi, và dưới một tấm ván gỗ, Minh tìm thấy một chiếc hộp sắt cũ. Bên trong là những lá thư, tất cả đều không đề tên người gửi. Nội dung các thư khiến Minh và Lan rùng mình: những lời đe dọa gửi đến ông Tâm, yêu cầu ông “trả giá” cho vụ cháy năm xưa. Một lá thư cuối cùng, viết bằng mực đỏ, ghi: “Ngày cưới của con trai mày, cả làng sẽ cho mày biết thế nào là cô đơn.”

Minh và Lan nhìn nhau, nhận ra rằng sự vắng mặt của cả làng không phải ngẫu nhiên. Đó là một lời tuyên chiến, một sự trả thù được lên kế hoạch từ lâu.

Sáng hôm sau, Minh quyết định đối mặt với cả làng. Anh yêu cầu ông Ba triệu tập một cuộc họp tại đình làng. Dù không muốn, ông Ba đồng ý, và lần đầu tiên sau nhiều năm, cả làng Cẩm Vân tụ họp lại. Minh đứng giữa đình, cầm tập tài liệu, giọng run rẩy nhưng kiên định: “Tôi biết chuyện 20 năm trước. Nếu bố tôi có lỗi, tôi xin thay ông ấy xin lỗi. Nhưng hôm nay là ngày cưới của tôi, tại sao cả làng lại quay lưng với chúng tôi?”

Không khí im lặng đến nghẹt thở. Rồi một người đàn ông lớn tuổi, ông Hùng, đứng dậy. “Cậu không biết gì đâu, Minh. Không chỉ là vụ cháy. Bố cậu đã làm nhiều hơn thế.”

Ông Hùng kể rằng sau vụ cháy, ông Tâm đã lợi dụng lúc cả làng khốn khó để mua lại đất của họ với giá rẻ mạt. Nhiều gia đình buộc phải bán đất để trả nợ, và ông Tâm trở thành người giàu nhất làng. Nhưng điều kinh hoàng hơn là ông Hùng tiết lộ: “Có một người đã chết trong vụ cháy đó. Một cô gái trẻ, tên Hạnh, đang mang thai. Cô ấy bị kẹt trong cánh đồng khi lửa lan đến. Bố cậu biết, nhưng không làm gì để cứu cô ấy.”

Minh sững sờ, cảm giác như trái tim mình bị bóp nghẹt. Anh quay sang ông Tâm, người đang đứng ở góc đình, mặt trắng bệch. “Bố… có đúng không?”

Ông Tâm cúi đầu, không nói gì. Nhưng sự im lặng của ông đã nói lên tất cả.

Đúng lúc đó, một người phụ nữ lớn tuổi, bà Liên, bước lên. Bà là mẹ của Hạnh, cô gái đã chết trong vụ cháy. Bà nhìn thẳng vào ông Tâm, giọng run rẩy vì đau đớn: “Tâm, mày nghĩ mày có thể che giấu mãi sao? Tao đã thề rằng mày sẽ không bao giờ có được hạnh phúc, như cách mày cướp đi hạnh phúc của con tao.”

Bà Liên quay sang Minh và Lan, ánh mắt dịu lại. “Minh, Lan, chúng tôi không ghét hai đứa. Nhưng hôm nay, cả làng không đến, vì chúng tôi muốn ông Tâm hiểu cảm giác mất mát.”

Minh quỳ xuống, nước mắt lăn dài. “Cháu xin lỗi. Cháu không biết… Cháu không biết gì cả.”

Đám đông bắt đầu xôn xao. Một số người bắt đầu cảm thấy thương Minh và Lan, những người vô tội trong câu chuyện này. Nhưng rồi, một tiếng hét vang lên từ phía sau đình. Một người đàn ông trẻ, mặt đầy sẹo, lao vào, tay cầm một con dao. “Tâm! Mày phải trả giá!” anh ta gào lên, lao về phía ông Tâm.

Đám đông hoảng loạn. Minh nhảy lên, đẩy bố mình ra, khiến con dao sượt qua vai anh, máu chảy đầm đìa. Người đàn ông bị khống chế, nhưng trước khi bị dẫn đi, anh ta hét lên: “Tao là con trai của Hạnh! Mày giết mẹ tao, và tao sẽ không để mày yên!”

Cú twist cuối cùng khiến tất cả chết lặng. Người đàn ông đó, đứa trẻ mà mọi người nghĩ đã chết cùng Hạnh, hóa ra đã sống sót. Anh ta lớn lên trong đau khổ, nuôi dưỡng ý định trả thù ông Tâm. Hôn lễ không khách không chỉ là sự tẩy chay của cả làng, mà còn là cái bẫy cuối cùng của một người con mất mẹ, quyết tâm đòi lại công lý.

Minh ôm vai chảy máu, nhìn bố mình, người giờ đây chỉ còn là một cái bóng của sự kiêu ngạo xưa kia. Lan đứng bên cạnh, nắm tay anh, thì thầm: “Dù thế nào, em vẫn ở bên anh.” Nhưng Minh biết, từ hôm nay, cuộc sống của anh sẽ không bao giờ như trước. Hôn lễ rực rỡ đã kết thúc trong máu và nước mắt, để lại một vết thương không thể lành trong lòng ngôi làng Cẩm Vân.