Tôi nhận tin thưởng cuối năm vào một buổi chiều cuối tháng Chạp.
Giám đốc gọi tôi lên phòng, đóng cửa lại, rót trà:
– Năm nay dự án thành công, hội đồng quyết định thưởng riêng cho em 3 tỷ.
Tôi ngồi im vài giây. Không phải vì choáng, mà vì… nhẹ.
Mười tám năm làm việc, từ nhân viên quèn đến trưởng phòng chiến lược, tôi quen với áp lực hơn là niềm vui. Nhưng 3 tỷ – đó không chỉ là tiền, mà là sự công nhận.
Tôi cúi đầu:
– Dạ, em cảm ơn anh.
Ra khỏi phòng, tôi gọi cho chồng.
– Anh ơi, tối nay về sớm nha, em có chuyện muốn nói.
Chồng tôi – anh Hoàng – cười:
– Có chuyện vui hả?
– Ừ, vui.
Tôi không biết rằng, niềm vui đó chỉ kéo dài đúng… ba ngày.
1. Ba Ngày Yên Bình Trước Sóng Gió
Tối hôm đó, tôi kể cho chồng nghe chuyện thưởng.
Anh sững người:
– Ba… ba tỷ hả em?
– Ừ.
Anh ôm tôi rất chặt.
– Vợ anh giỏi quá.
Tôi cười. Lần hiếm hoi trong nhiều năm, tôi thấy ánh mắt anh tự hào thật sự.
Hôm sau, mẹ chồng tôi biết chuyện.
Không phải tôi nói. Là chồng tôi.
Bà gọi tôi lên phòng, giọng nhẹ nhưng mắt sắc:
– Nghe nói con được thưởng lớn lắm?
– Dạ… công ty thưởng cuối năm.
– Bao nhiêu?
Tôi hơi chần chừ, rồi nói thật:
– Dạ, 3 tỷ.
Bà gật gù, im lặng một lúc rất lâu. Rồi bà nói:
– Ừ, con dâu giỏi. Gia đình này nhờ con nhiều.
Tôi nghe mà thấy… là lạ.
2. Hai Tỷ Cho Em Chồng – Nói Như Một Mệnh Lệnh
Ba ngày sau, mẹ chồng gọi cả nhà họp.
Có mặt: mẹ, chồng tôi, em chồng tôi – Hoàng Anh – và vợ nó.
Mẹ mở lời:
– Thằng Anh chuẩn bị xây nhà. Mẹ già rồi, không lo nổi nữa.
Bà quay sang tôi:
– Con mới được thưởng 3 tỷ. Con đưa cho thằng Anh 2 tỷ, coi như giúp em.
Căn phòng im phăng phắc.
Tôi tưởng mình nghe nhầm.
– Dạ… má nói sao ạ?
– Con đưa 2 tỷ cho em con xây nhà. Con còn lại 1 tỷ, cũng đủ rồi.
Tôi quay sang chồng. Anh cúi đầu.
– Hoàng… anh nghĩ sao?
Anh ấp úng:
– Thì… anh em trong nhà, giúp được thì giúp…
Tôi nhìn thẳng vào mẹ chồng:
– Thưa má, đó là tiền thưởng cá nhân của con. Không phải tiền chung.
Bà cau mày:
– Con làm trong nhà này, là người nhà, sao lại phân biệt?
Tôi hít sâu.
– Con không phân biệt. Nhưng 2 tỷ là quá lớn.
Mẹ chồng đập tay xuống bàn:
– Vậy thì con chọn đi.
Cả nhà giật mình.
– Hoặc đưa tiền. Hoặc… ly hôn.
3. “Ly Hôn” – Nói Nhẹ Như Gió Thoảng
Tôi chết lặng.
Mười chín năm làm dâu, tôi chưa từng nghĩ hai chữ đó lại được mẹ chồng nói ra… nhẹ như vậy.
– Má… – chồng tôi lên tiếng – nói vậy nặng lời quá.
Bà quay sang anh:
– Mẹ nói cho rõ. Con vợ con coi tiền hơn tình nghĩa, thì giữ làm gì?
Tôi cười. Nụ cười khô khốc.
– Má à, má có biết để có được 3 tỷ đó, con đã làm gì không?
Bà khoát tay:
– Tiền là tiền. Nhà này thiếu gì người làm ra tiền.
Tôi đứng dậy.
– Con xin phép ra ngoài.
4. Một Đêm Không Ngủ
Đêm đó, tôi không ngủ.
Tôi nghĩ về những năm tháng mình đi công tác triền miên, bỏ lỡ sinh nhật con, bỏ lỡ đám giỗ bên ngoại. Tôi nghĩ về những lần lương tôi dùng để trả nợ cho nhà chồng, mua xe cho em chồng đi làm.
Chồng tôi nằm bên, xoay qua:
– Em à… hay là mình đưa bớt cho má, đừng để lớn chuyện.
Tôi quay sang nhìn anh:
– “Bớt” là bao nhiêu?
– Một… hai tỷ thì…
Tôi bật cười.
– Vậy còn gia đình nhỏ của mình thì sao?
Anh im lặng.
Tôi hiểu ra một điều đau đớn:
Trong khoảnh khắc phải lựa chọn, anh đã không đứng về phía tôi.
5. Tôi Gặp Luật Sư
Sáng hôm sau, tôi xin nghỉ làm, gặp luật sư riêng.
Tôi hỏi rất bình tĩnh:
– Tiền thưởng cuối năm của tôi, nếu ly hôn, có phải chia không?
Luật sư trả lời:
– Nếu là tiền thưởng cá nhân, không đưa vào tài sản chung, chị có quyền giữ toàn bộ.
Tôi gật đầu.
– Còn căn nhà tôi mua trước hôn nhân?
– Thuộc về chị.
Tôi ra về, lòng nhẹ đến lạ.
6. Tôi Trả Lời Mẹ Chồng
Tối hôm đó, tôi chủ động lên phòng mẹ chồng.
– Má gọi con đưa tiền hay ly hôn. Con đã suy nghĩ rồi.
Bà nhìn tôi, ánh mắt lạnh:
– Con chọn gì?
Tôi đặt lên bàn một tập giấy.
– Đây là bản sao tài sản cá nhân của con. Tiền thưởng, nhà đất, tất cả đều đứng tên con.
Bà sững lại.
– Con… định làm gì?
Tôi nói chậm rãi:
– Con không đưa 2 tỷ. Và con cũng không níu kéo nếu má muốn ly hôn.
Bà đập bàn:
– Con hỗn!
– Không, con chỉ rõ ràng.
7. Chồng Tôi Phải Chọn
Chồng tôi bước vào, nhìn cảnh đó, hoảng hốt:
– Em làm gì vậy?
Tôi quay sang anh:
– Em không chống lại gia đình anh. Em chỉ không chấp nhận bị ép buộc.
– Nhưng đó là mẹ anh!
– Còn em là vợ anh.
Anh đứng giữa, tay run run.
Mẹ chồng hét lên:
– Nếu nó không đưa tiền, thì mẹ không nhận nó là con dâu nữa!
Tôi nhìn anh, lần cuối:
– Hoàng, anh chọn đi.
Anh cúi đầu.
Không nói.
Và trong im lặng đó… tôi đã có câu trả lời.
8. Ly Hôn Không Nước Mắt
Ba tháng sau, chúng tôi ký đơn ly hôn.
Không tranh chấp. Không ồn ào.
Tôi giữ toàn bộ tài sản của mình. Chồng tôi ra đi với hai bàn tay trắng – không vì tôi, mà vì chính sự do dự của anh.
Mẹ chồng không bao giờ gọi cho tôi nữa.
Em chồng… vẫn chưa xây được nhà.
9. Ở Tuổi 45, Tôi Hiểu Một Điều
Ba tỷ đó, tôi dùng một phần đầu tư, một phần để dành cho con.
Tôi không hối hận.
Tôi chỉ tiếc một điều:
Tôi đã quá lâu đặt mình sau “gia đình lớn”, mà quên mất gia đình nhỏ.
Ở tuổi ngoài bốn mươi, tôi hiểu:
Tiền có thể mất rồi kiếm lại.
Nhưng lòng tự trọng, nếu đưa đi một lần, sẽ không bao giờ lấy lại được.
Tôi từng nghĩ ly hôn là thất bại.
Giờ tôi biết, đôi khi đó là… lối thoát.
