KHÔNG NGỜ EM RỂ LẠI LÀ NGƯỜI NHƯ THẾ
Ba năm ở rể, tôi học được một điều: người ta chỉ tôn trọng khi bạn có thứ để họ phải nể. Còn nếu bạn im lặng làm việc, sống khiêm nhường… ừ thì người ta xem đó là hèn nhát.
Tôi về nước sau ba năm xuất khẩu lao động ở Nhật. Tích góp được một khoản, đủ để tính chuyện tương lai. Nhưng vì thương vợ, thương hoàn cảnh gia đình cô ấy, tôi quyết định về ở rể, đỡ cho bố mẹ vợ phần xây cất, lại tiện chăm sóc ông bà.
Tôi tưởng thế là tốt. Nhưng hình như trong mắt bố vợ, điều đó chỉ chứng minh tôi… không trưởng thành nổi.
Ông rất hay nói câu:
“Đàn ông mà phải ở rể thì chỉ vì nhà mình yếu.”
Nói một lần chưa đủ, cứ vài tuần ông lại nói lại, như thể đang nhai kỹ miếng thịt để mùi khinh miệt thấm vào từng lời.
Tôi quen rồi, im lặng cho qua. Nhưng im lặng càng khiến ông xem thường. Ông coi tôi như một thanh niên tay trắng, đi Nhật lao động tay chân, bốc vác, làm ca đêm, chẳng có tương lai gì.
Cũng bởi tôi chưa bao giờ kể thật về quãng thời gian ba năm ở Nhật. Tôi không muốn khoe khoang, và càng không muốn vợ mình bị hiểu lầm là “ham tiền”. Tôi chỉ bảo: “Anh làm công nhân bình thường thôi.”
Vậy là, trong mắt bố vợ, tôi thật sự chỉ là một thằng công nhân bình thường.
1. Bữa tiệc định mệnh
Tối hôm đó, bố vợ bảo:
— Nay có tiệc hội doanh nhân cũ của bố. Mày đi theo bố để mở mang tầm mắt. Chứ sống gói gọn trong cái xưởng cơ khí bé tẹo kia thì biết gì đời!
Tôi vốn không thích tiệc tùng, nhưng ông bảo vợ tôi:
— Cho nó đi học hỏi. Biết đâu thấy người ta thành đạt lại có động lực mà làm ăn.
Vợ nhìn tôi ái ngại. Tôi chỉ cười. Đi thì đi, không chết ai.
Buổi tiệc tổ chức ở khách sạn sang trọng bậc nhất thành phố. Đèn chùm sáng như sao, rượu vang bày đầy bàn. Những gương mặt ai cũng bóng bẩy, áo quần hàng hiệu, giọng nói thì đầy tự tin.
Tôi đứng hơi lạc lõng, tay cầm ly nước lọc. Bố vợ thì đi khắp nơi khoe:
— Đây, con rể tôi, mới đi Nhật về, nhưng làm thuê thôi, không có gì đặc biệt.
Ông cố tình nói lớn để mọi người nghe. Có vài ánh mắt nhìn tôi với vẻ tò mò xen lẫn thương hại. Tôi chỉ thở dài.
Bất ngờ, MC trên sân khấu giới thiệu:
— Xin mời ông Sakamoto – chủ tịch tập đoàn Yukuza sang dự và giao lưu cùng hội đồng niên của ta!
Tôi giật mình.
Sakamoto?
Tên quen quá.
Tôi từng làm việc cho tập đoàn đó khi ở Nhật. Công ty lớn, quy mô toàn cầu. Nhưng ông chủ tịch… tôi chỉ gặp vài lần ở các buổi họp toàn bộ nhân viên.
Tôi không chắc đó có phải là ông ấy hay không.
Một người đàn ông tầm 55 tuổi, mái tóc hoa râm, dáng đi mạnh mẽ bước lên sân khấu. Đúng y dáng của ông Sakamoto mà tôi từng thấy.
Bố vợ tôi thì hào hứng, thậm chí chỉnh lại cà vạt:
— Ông chủ của tao ba năm trước đó. Lúc tao sang Nhật công tác có làm việc với ổng đôi lần. Đúng là nhân vật tầm cỡ.
Tôi lặng im. Không nói.
2. Khoảnh khắc gặp lại
Sau màn phát biểu, ông Sakamoto đi quanh bàn giao lưu. Khi đến bàn chúng tôi ngồi, bố vợ đứng vội, cúi đầu thật thấp:
— Sakamoto-san! Lâu quá mới gặp! Tôi là Lê Văn Thực đây, từng cộng tác với bên ông thời 2018 đấy ạ!
Ông Sakamoto lịch sự bắt tay nhưng có vẻ không nhớ ra. Ông chỉ cười nhẹ:
— Ah, nice to meet again.
Bố vợ liếc sang tôi, hất cằm:
— Đây là con rể tôi, đi Nhật lao động ba năm. Công nhân thôi, bốc vác thôi. Cho nó gặp ông để học hỏi tí!
Tôi khẽ gật đầu, chỉ định chào xã giao:
— Chào ngài. Rất vui được gặp lại…
Chưa kịp nói dứt câu, ông Sakamoto bỗng trừng lớn mắt, nhìn chằm chằm tôi như thể không tin vào mắt mình.
Rồi ông bật thốt, bằng tiếng Việt lơ lớ nhưng rõ ràng:
— Là cậu! Cậu chính là… Hoàng! Innovation Leader của nhà máy Kyushu!
Tiếng ông vang lên giữa không gian đang ồn ào khiến cả bàn quay lại nhìn. Bố vợ đứng hình. Tôi cũng giật mình.
Ông Sakamoto bước tới, nắm hai tay tôi thật chặt, như gặp lại người thân đã xa cách nhiều năm:
— Trời ơi, giỏi quá! Cả công ty tôi tìm cậu mãi! Why you disappear?
Mọi người xung quanh xì xào:
— Innovation leader là gì?
— Hình như là trưởng nhóm cải tiến sản xuất?
— Chức cao lắm đấy!
Bố vợ tái mặt, quay sang nhìn tôi như gặp người lạ.
3. Sự thật được hé lộ
Ông Sakamoto hồ hởi nói tiếp:
— Cậu ấy là người đã cải tiến cả hệ thống dây chuyền năm đó! Nhờ cậu ấy mà công ty tiết kiệm được gần hai triệu đô mỗi năm! Cậu ấy còn đoạt giải nhân viên xuất sắc toàn tập đoàn nữa!
Nghe tới chữ “hai triệu đô”, cả bàn im phăng phắc.
Tôi hơi ngại, nhỏ giọng:
— Dạ… cháu chỉ làm chút việc thôi ạ.
— Không, không, không!
Ông Sakamoto xua tay.
— Cậu khiêm tốn quá! Năm đó, ban giám đốc gửi cho cậu ba thư mời làm quản lý mà cậu không trả lời. Chúng tôi tưởng cậu sang công ty khác!
Bố vợ lắp bắp:
— Quản… quản lý? Thư mời?
Cả thân người ông như cứng lại.
Ông Sakamoto quay sang bố vợ, hỏi:
— Con rể ông giỏi lắm đấy. Sao giờ làm ở đây? Anh đang quản lý ở công ty nào?
Tôi thở chậm, đáp:
— Cháu về nước để cưới vợ. Giờ mở xưởng cơ khí nhỏ, bắt đầu lại từ đầu.
Nghe câu đó, ánh mắt ông Sakamoto chợt sâu lắng. Ông nhìn tôi rồi gật gù:
— Một người đàn ông từ chối chức quản lý ở Nhật… chỉ để về cưới người mình yêu. Tốt… rất tốt!
Câu nói đó như một cú đẩy vào ngực bố vợ tôi. Ông đứng bên cạnh, im thin thít.
4. Cả hội trường hướng về tôi
Mai mốt khi nhớ lại, tôi vẫn thấy khoảnh khắc ấy… gần như không thực.
Hơn mười người trong bàn đứng dậy bắt tay tôi. Có người hỏi:
— Cậu có nhận đào tạo kỹ sư không?
— Cậu cho tôi xin số?
— Công ty tôi cần người như cậu lắm!
Bố vợ tôi đứng bên cạnh, không dám xen vào. Mặt đỏ bừng, tay run run. Lúc đó, tôi bất giác hiểu: đây không phải khoảnh khắc trả thù, mà là khoảnh khắc khiến ông phải nhìn tôi bằng đôi mắt đúng với con người thật của tôi.
Ông Sakamoto còn nói thêm:
— Nếu muốn trở lại Nhật, công ty tôi luôn mở cửa! Tôi sẽ gửi thư mời ngay ngày mai!
Tôi cười:
— Cháu cảm ơn. Cháu muốn gây dựng thứ gì đó ở Việt Nam trước đã.
Ông gật đầu:
— Tôi tin cậu sẽ làm được. Nếu cần đối tác, cứ nói tôi.
Câu đó như đóng dấu đỏ vào mặt bố vợ tôi, khiến ông càng cúi gằm.
5. Sau khi tiệc tan
Trên đường về, bố vợ ngồi sau xe, im phăng phắc. Tôi chở ông mà còn nghe được cả tiếng ông thở mạnh.
Về tới nhà, ông gọi tôi lại:
— Hoàng… hôm nay… ờ… bố xin lỗi.
Tôi ngạc nhiên. Đây là lần đầu tiên trong ba năm, ông gọi tôi bằng giọng như vậy.
— Bố cứ tưởng… mày chỉ là thằng… bốc vác…
Ông nuốt khan, mắt nhìn xuống đất:
— Bố không nghĩ… mày giỏi như vậy.
Tôi mỉm cười, đáp:
— Con giỏi hay không… không quan trọng bằng con đối xử với vợ và gia đình như thế nào, đúng không bố?
Ông ngẩng lên nhìn tôi. Ánh mắt ông khác hẳn. Như thể lần đầu tiên, ông thấy con rể mình không phải thằng trai thấp bé ngồi góc nhà ăn cơm nguội, mà là một người đàn ông có giá trị, có thực lực, và… biết khiêm nhường.
Ông thở dài:
— Ừ… bố hiểu rồi. Từ nay… mày không cần gọi bố là “bố vợ” nữa. Chỉ cần gọi bố… là bố.
Câu ấy, nói nhỏ thôi, nhưng tôi nghe rõ từng chữ.
Tôi gật đầu:
— Vâng… bố.
6. Một kết thúc không phải để khoe khoang
Đêm hôm đó, tôi đi xuống bếp thấy vợ đang rửa bát. Cô ấy nhìn tôi, cười tinh nghịch:
— Anh giấu em kỹ thật đấy. Anh là quản lý tương lai của người ta mà nói dối là làm công nhân bình thường.
Tôi nhún vai:
— Anh đâu muốn bản thân quan trọng hơn gia đình. Anh về đây… vì em.
Vợ đứng khựng vài giây, nước mắt long lanh. Cô ôm lấy tôi, thì thầm:
— Em tự hào về anh.
Tôi cười, vuốt tóc cô ấy.
Cuộc đời vốn chẳng cần chúng ta khoe khoang, phô bày.
Chỉ cần sống đúng, đúng lúc, đúng với người quan trọng… phần còn lại, thời gian sẽ nói giúp.
Và hôm nay, nó đã nói rồi.
7. Lời kết
Ba năm ở rể, tôi từng nghĩ mình không quan trọng. Cho đến khi một người từng làm việc với tôi ở Nhật thốt lên giữa hội trường đông người:
“Đây là nhân tài mà chúng tôi đã mời làm quản lý!”
Vậy là đủ rồi.
Không cần trả thù.
Không cần cãi lại.
Không cần chứng minh mỗi ngày.
Chỉ cần một khoảnh khắc.
Và khoảnh khắc đó… khiến cả cuộc đời đổi thay.
