BỮA CƠM ĐỊNH MỆNH
Tôi tên Thu, năm nay năm mươi hai tuổi. Mọi người hay bảo tôi khó tính, bảo thủ, nhưng tôi chỉ nghĩ mình là người mẹ thương con theo cách của đàn bà quê: chẳng cần gì nhiều, chỉ mong con lấy được vợ hiền, biết sống, biết đối nhân xử thế.
Con trai tôi – Quân – ba mươi tuổi, làm kỹ sư ở Hà Nội. Nó yêu một cô gái tên Minh – nghe đâu là trưởng phòng marketing gì đó, xinh xắn, hiện đại, ăn nói nhỏ nhẹ. Lần đầu gặp, tôi thấy cũng được. Dễ thương, gọn gàng, lễ phép.
Nhưng đến buổi ra mắt chính thức – buổi cơm định mệnh – tôi mới hiểu: hóa ra có những thứ nhìn bề ngoài chẳng nói lên gì cả.
1. MỘT BỮA CƠM KHÔNG GIỐNG AI
Hôm ấy, trời tháng Mười, gió hanh hanh. Tôi nấu cả một mâm cơm tươm tất: gà luộc, canh bóng, sườn xào chua ngọt, cá kho tộ… Mấy món này Quân thích từ bé. Tôi muốn cô gái kia cảm nhận được không khí gia đình, cũng để hiểu: về đây làm dâu, tôi không bắt khổ, nhưng sống tử tế thì phải biết chia sẻ trách nhiệm.
Minh đến đúng giờ. Váy trắng, tóc buộc đuôi ngựa, son nhạt, mùi nước hoa thoang thoảng. Cười nhẹ: “Cháu chào cô!”
Tôi mời vào bàn, rót nước. Chưa kịp ăn, Minh đã nói:
– Dạ… hôm nay cháu có vài điều muốn trao đổi trước khi cưới ạ.
Tôi hơi khựng lại. Đời tôi chưa thấy cô gái nào ngồi vào bàn cơm nhà chồng tương lai mà mở đầu như ký hợp đồng.
Quân nhìn tôi, rồi nhìn Minh, vẻ như biết trước chuyện này.
Tôi gọn gàng đáp:
– Ừ, cháu cứ nói.
Minh lấy trong túi ra… một tờ giấy.
Tôi đã bắt đầu thấy lạnh ở gáy.
2. YÊU CẦU THỨ NHẤT
– Điều thứ nhất, sau cưới… cháu sẽ không nấu ăn. Cháu bận công việc, với lại cháu không thích bếp núc. Cháu mong gia đình thông cảm.
Tôi nhìn mâm cơm nghi ngút khói trước mặt.
Không nấu ăn? Ờ, cũng được. Thời nay hiện đại, không nhất thiết phải giỏi bếp. Miễn sống tử tế.
Tôi gật nhẹ:
– Ừ, chuyện đó cũng không sao.
Quân thở phào.
Minh mỉm cười, đánh dấu vào tờ giấy.
Tim tôi đập mạnh hơn. Cô ấy đang đánh dấu cái gì vậy trời?
3. YÊU CẦU THỨ HAI
– Điều thứ hai… tụi cháu sẽ mua biệt thự riêng. Không ở chung với bố mẹ chồng.
Tôi “hả” một tiếng trong đầu nhưng giữ bình tĩnh.
– Nhà mình rộng, có mỗi hai phòng trống, nếu hai đứa muốn ra riêng thì tùy. Nhưng biệt thự thì…
Minh ngắt lời:
– Cháu muốn ở biệt thự để phù hợp với phong cách sống của cháu. Cháu không quen ở nhà nhỏ.
Nhà tôi không nhỏ. Nhà ba tầng đúc, sửa sang sạch đẹp. Nhưng so với kiểu “thượng lưu” mà cô ấy theo đuổi thì chắc khác nhiều.
Tôi bắt đầu thấy gai người.
Quân xin lỗi mẹ bằng ánh mắt. Tôi lờ đi.
4. YÊU CẦU THỨ BA
– Điều thứ ba… sau cưới, cháu sẽ quản lý tài chính của hai đứa. Anh Quân ít kinh nghiệm chi tiêu, cháu sẽ giữ thẻ lương của anh ấy để cân đối.
Tôi siết đũa.
Cô gái này đến nhà tôi, chưa cưới, đã đòi giữ lương con tôi?
Tôi nhìn sang Quân.
Nó cúi đầu, mặt đỏ bừng.
Tôi hỏi:
– Con đồng ý việc này à?
Quân ấp úng:
– Dạ… bọn con… cũng có bàn…
Minh đánh dấu tiếp vào tờ giấy, thản nhiên như đang check danh sách đồ cần mua ở siêu thị.
Tôi hít sâu.
Mình là mẹ, mình phải bình tĩnh.
5. YÊU CẦU THỨ TƯ
– Điều thứ tư… mỗi tháng nhà anh Quân phải gửi con 10 triệu để cháu tự chăm sóc bản thân: spa, mỹ phẩm, thời trang, các chi phí cá nhân…
Tôi nhìn thẳng Minh.
– Cháu làm ra tiền, sao phải nhà anh ấy gửi?
Minh đáp gọn:
– Tại vì đó là tiêu chuẩn cháu đặt ra cho cuộc sống hôn nhân của mình ạ.
Tôi cười nhạt.
Tiêu chuẩn?
Tôi chưa kịp nói gì, Minh chuyển sang yêu cầu cuối cùng – và đó chính là giọt nước tràn ly.
6. YÊU CẦU THỨ NĂM – GIỌT NƯỚC LÀM TRÀN LY
– Và điều cuối cùng… sau khi cưới, anh Quân phải chu cấp thêm cho bố mẹ đẻ của cháu. Mỗi tháng… tối thiểu 20 triệu ạ.
Tôi nắm chặt tay vào mép bàn.
– Vì sao?
– Vì bố mẹ cháu đã nuôi cháu khổ cực. Cháu phải có trách nhiệm lo lại. Mà cháu thì còn nhiều khoản chi cho bản thân, nên anh Quân phải gánh phần đó. Coi như trách nhiệm làm rể.
Tôi bật cười. Một tiếng cười khô khốc, lạnh như đá.
– Cháu muốn con trai cô… nuôi cả nhà cháu?
Minh gật đầu, tỉnh bơ:
– Dạ. Đó là điều kiện tiên quyết ạ.
Mặt tôi nóng bừng.
Tôi đứng dậy.
“RẦM!”
Tôi lật phăng cái bàn. Chén bát vỡ choang. Mâm cơm tôi dành cả buổi chiều nấu lăn xuống đất.
Minh hét lên.
Quân hoảng hốt.
Tôi chỉ tay vào cửa:
– Cô không chấp nhận con dâu tính toán như cháu! Mang tờ giấy đó về, nhà này không cưới! Ra khỏi đây ngay!
Minh tái mặt, nước mắt lưng tròng. Cô quay sang Quân:
– Anh… anh nói gì đi chứ?!
Quân đứng chết lặng.
Tôi hét:
– HỦY HÔN! ĐI NGAY!
Minh chạy ra khỏi nhà, tiếng giày nện vội trên nền gạch.
Con trai tôi đứng đó, mặt trắng bệch.
Tôi thở nặng nề, tay vẫn run.
Nhưng tôi không biết… mọi chuyện chỉ mới bắt đầu.
7. SỰ THẬT QUÂN CHE GIẤU
Quân bất ngờ quỳ xuống trước mặt tôi.
– Mẹ… mẹ nóng quá rồi…
Tôi gắt:
– Nóng cái gì? Nó coi nhà này là ngân hàng à?
Quân ngẩng mặt, mắt đỏ hoe.
– Mẹ, con xin mẹ… nghe con nói đã.
Tôi khoanh tay.
– Từ lâu… Minh bị ám ảnh chuyện gia đình tan vỡ. Năm mười tuổi, bố mẹ cô ấy cãi nhau cả ngày chỉ vì tiền. Đến năm mười bảy, chia tay. Cô ấy sống với mẹ, hai mẹ con nghèo lắm. Minh làm điên cuồng để thoát nghèo. Cô ấy nói: “Khi cưới, phải rõ ràng mọi thứ để không lặp lại sai lầm của bố mẹ.”
Tôi im.
Quân tiếp tục:
– Tờ giấy đó… không phải yêu cầu. Đó là bảng thỏa thuận mà Minh viết để… thử con. Cô ấy bảo nếu con yêu cô ấy thật, con sẽ cố gắng thỏa hiệp. Nhưng con không đồng ý. Con nói: “Em chỉ cần về nhà anh, làm con dâu mẹ, anh sẽ lo cho em cuộc sống tốt nhất.”
Nhưng cô ấy không tin. Cô ấy nói chỉ còn cách… trình bày hết trước mặt mẹ để xem mẹ nghĩ sao.
Tôi chậm rãi:
– Thế còn chuyện chu cấp bố mẹ cô ấy?
Quân cúi mặt:
– Minh không có ý bắt con lo. Mẹ cô ấy đang bệnh, nằm viện. Minh muốn thử xem… mẹ có khinh thường bên ngoại hay không. Ai ngờ… mẹ phản ứng mạnh quá…
Tôi nghiến răng.
– Rồi con? Con đồng ý hay không?
Quân run giọng:
– Con đã nói với Minh: “Anh sẽ phụ em, nếu bố mẹ em thật sự cần. Nhưng không phải nghĩa vụ bắt buộc.”
Cô ấy đòi trình lên mẹ… để xem mẹ có rộng lượng như con nghĩ không.
Tôi nghẹn họng.
Mình… bị thử?
Một sự thử thách ngớ ngẩn, trẻ con, đầy tính tính toán.
Nhưng…
Trong mắt con tôi là sự thật: nó yêu cô gái ấy đến mức run rẩy.
Và tôi – người mẹ tưởng mình đang bảo vệ con – lại trở thành người phá nát cuộc đời nó.
8. BÍ MẬT LỚN NHẤT – TWIST
Đêm đó, tôi không ngủ được.
Suy nghĩ cứ ngổn ngang.
Tôi quyết định đến nhà Minh để nói chuyện. Tôi muốn ít nhất phải hỏi: “Cháu rốt cuộc muốn gì?”
Nhưng tôi không tìm thấy Minh ở nhà.
Cửa mở hé. Bên trong toàn mùi thuốc sát trùng. Một người phụ nữ gầy gò, tóc bạc, nằm trên giường bệnh.
Bà ấy nắm tay tôi, run run:
– Bác là mẹ của Quân?
Tôi gật đầu.
Mẹ Minh nghẹn ngào:
– Cháu Minh… nó… mấy tháng nay điều trị. Nó bị u nang buồng trứng ác tính. Bác sĩ nói… có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản…
Tôi chết lặng.
Bà nói tiếp:
– Nó sợ cưới về… làm gánh nặng. Nó giấu bệnh. Nó thử lòng bác… vì nó muốn biết… nếu sau này nó không sinh được, bác có thương nó như con không. Nếu bác chỉ cần tiền, cần cháu… thì nó… sẽ bỏ cuộc.
Tôi ngồi sụp xuống ghế.
Hai tai ù đi.
Thì ra…
Cái gọi là “5 yêu cầu vô lý”…
Không nhằm đòi hỏi.
Mà để xem tôi có chỉ biết nhìn vào tiền – của cải – khả năng sinh nở hay không.
Tôi thấy tim mình như bị ai bóp nghẹt.
Lúc tôi lật bàn, đuổi cô ấy khỏi nhà… là lúc cô ấy hiểu rằng:
Tôi sẽ không bao giờ chấp nhận một nàng dâu yếu đuối, bệnh tật, nghèo khó, không sinh nở.
Tôi đã tự tay xé nát trái tim một đứa con gái đang hoảng loạn vì bệnh.
9. CUỘC GẶP CUỐI
Tôi chạy ra khỏi nhà Minh, nước mắt chan hòa.
Tôi gọi cho Quân:
– Con đang ở đâu?
– Con… ở bệnh viện, với Minh.
Tôi lao đến.
Minh ngồi ở hành lang, mặt trắng bệch. Quân nắm tay cô ấy.
Tôi bước đến.
Minh thấy tôi thì đứng bật dậy, lùi lại.
Tôi run rẩy:
– Cô… xin lỗi… cô xin lỗi cháu… Cô sai rồi…
Minh cắn môi, nước mắt rơi lã chã.
Tôi nắm tay cô ấy:
– Cháu là con dâu cô… nếu cháu muốn. Cô không cần cháu nấu ăn. Không cần cháu đẹp. Không cần cháu sinh con. Chỉ cần… con trai cô hạnh phúc. Chỉ cần… cháu sống.
Cả hành lang vắng lặng.
Minh òa khóc.
Quân ôm lấy cả hai.
10. KẾT
Hôn lễ diễn ra một tháng sau đó – đơn giản, ấm cúng.
Không biệt thự.
Không bảng thỏa thuận.
Chỉ có hai trái tim – và một gia đình mới.
Minh vẫn điều trị. Có thể có con, có thể không. Nhưng Quân nói:
– Con cần vợ, không cần người sinh con.
Và tôi – người mẹ tưởng mình hiểu con nhất – cuối cùng cũng học được cách yêu theo cách con cần, không phải cách tôi muốn.
Đôi khi, một bữa cơm tưởng chừng nực cười lại là bài kiểm tra lớn nhất cho một gia đình.
Và may mắn thay…
Chúng tôi đã vượt qua.
