Tôi tên Trinh, 32 tuổi, quê ở Thái Bình, vào Sài Gòn làm kế toán rồi quen Tuấn – chồng tôi hiện tại. Chúng tôi về chung một nhà ba năm. Nhà chồng có ba người: mẹ chồng – bác Hòa, chồng tôi, và em chồng – Dung, nhỏ hơn tôi bốn tuổi.
Mẹ chồng thuộc kiểu phụ nữ truyền thống: nghiêm nhưng thương con. Bác sống nhờ hai cửa hàng tạp hóa nhỏ bên hông nhà, tiết kiệm từng đồng nhưng rộng lòng hết mức. Ngược lại với mẹ, em chồng tôi – Dung – lại nóng tính, miệng sắc như dao. Cô ấy đang học cao đẳng thời trang, sống thoải mái, hiện đại, ăn nói chẳng kiêng dè ai.
Với tôi, bác Hòa lúc nào cũng nhẹ nhàng:
— Trinh cứ coi đây là nhà con. Thiếu gì nói mẹ.
Còn Dung thì khác. Từ lúc tôi bước chân về làm dâu, em ấy đã thích soi:
— Chị Trinh, nhà mình rửa bát phải úp theo hàng. Chị làm thế kia nước đọng, nhớ chưa?
— Chị Trinh, lau nhà phải lau hình số 8. Chị lau kiểu đó bụi còn lại.
— Chị Trinh, quần lót phơi thế kia lộ hết, kỳ chết!
Thậm chí, có lần Dung đứng chắn cửa phòng tôi:
— Mẹ hiền nên chị nhờn đúng không? Để tôi dạy lại!
Tôi chỉ khẽ cười, không đáp. Tôi tính hiền, lại không muốn chồng khó xử. Nhưng cái hiền đó khiến Dung càng lấn tới.
Có hôm Tuấn đi công tác, Dung chặn tôi giữa sân:
— Tôi nói thật, chị đừng tưởng mẹ thương chị là chị ngon. Nhà này tôi mới là người lo cho mẹ từ nhỏ. Chị cưới anh hai rồi, chị phải theo phép nhà chồng. Chị nên nghe lời tôi.
Tôi chỉ đáp nhẹ:
— Ừ, em thích nói gì thì cứ nói. Chị nghe.
Có lẽ chính sự nhẫn nhịn đó khiến cả nhà nghĩ tôi… cam chịu mãi.
Nhưng đời ai chịu mãi được đâu.
Mâu thuẫn đạt đỉnh vào dịp giỗ ông nội chồng. Họ hàng về đông đủ. Tôi chạy qua chạy lại phụ bếp, bưng mâm, giặt khăn… Mẹ chồng thấy tôi bận rộn thì xót:
— Dung, con phụ chị đi.
Dung quăng cái muỗng xuống bàn:
— Mẹ lúc nào cũng bênh chị ấy! Con dâu gì mà mẹ chiều quá. Con thấy chị ấy lười thì có!
Cả họ quay lại nhìn.
Tôi đứng sững.
Dung bước tới trước mặt tôi, chỉ thẳng ngón tay:
— Chị dâu kiểu gì mà việc gì cũng làm cho có? Để tôi dạy chị thay mẹ!
Không khí ngột ngạt.
Tôi bình tĩnh hỏi:
— Em muốn dạy chị gì?
Dung bĩu môi:
— Dạy chị cách sống. Cách làm người. Nhà này chị mới về vài năm mà làm loạn hết nề nếp.
Họ hàng xì xào. Mẹ chồng vội kéo tay Dung:
— Con im ngay!
Dung gạt tay mẹ:
— Con nói đúng! Mẹ bênh chị ấy mù quáng!
Tôi đứng đó. Tay vẫn cầm cái khăn ướt. Cả người run nhẹ vì xấu hổ… và vì ba năm nhẫn nhịn đã đầy.
Tuấn – chồng tôi – lúc đó đang chuẩn bị mâm trên nhà trên, nghe tiếng cãi, chạy xuống. Anh cau mày:
— Có chuyện gì?
Dung quay sang anh:
— Em đang dạy chị Trinh. Chị ấy không biết sống sao ấy! Bọn em học ngoài đời nhiều, chứ chị ấy quê mùa lắm.
Câu “quê mùa” khiến tôi hơi nhói. Nhưng câu tiếp theo của Dung mới thật sự chạm giới hạn:
— Em nói thẳng. Chị ấy không xứng làm dâu nhà mình!
Cả sân giỗ… im phăng phắc.
Mẹ chồng run lẩy bẩy:
— Dung! Con quá đáng rồi!
Chồng tôi đỏ mặt vì giận:
— Em xin lỗi ngay!
Dung bật lại:
— Không! Anh biết chị ấy chẳng giúp được gì! Lúc anh ốm ai trông? Lúc mẹ bệnh ai lo? Là em! Chị ấy chỉ biết đi làm rồi về ngủ!
Một bà cô họ bên cạnh thì thầm:
— Con bé Dung hỗn quá…
Ai cũng nhìn tôi, chờ xem tôi phản ứng thế nào.
Tôi đặt cái khăn xuống, bước lên một bước. Giọng tôi rất bình tĩnh, đến mức khiến người ta ngạc nhiên:
— Em muốn dạy chị… đúng không?
Dung khoanh tay:
— Đúng. Vì chị yếu quá. Hèn quá.
Tôi nhìn thẳng vào em:
— Vậy được. Hôm nay trước mặt cả nhà… chị cũng sẽ dạy lại em một bài. Một bài duy nhất thôi.
Dung bật cười:
— Chị dạy em? Buồn cười!
Tôi không cười. Tôi hỏi:
— Em có biết… tại sao mẹ thương chị?
Dung quay sang mẹ:
— Tại mẹ bênh người ngoài!
Tôi lắc đầu:
— Không. Mẹ thương chị… vì chị biết một điều mà em chưa biết.
Dung nhướng mắt:
— Điều gì?
Tôi hít sâu, rồi nói chậm rãi – đủ để từng người trong sân nghe rõ:
— Em à… người hỗn láo nhất nhà này… lại đi lên mạng viết bài dạy đời người khác.
Dung tái mặt.
Tiếng xì xào vang lên.
— Chị nói gì…?
Tôi mở điện thoại, đưa màn hình trước mọi người.
— Đây là tài khoản T.L.D của em đúng không?
Dung giật mình:
— Sao chị…?
Tôi đọc lớn:
— “Sống phải tự trọng. Làm con đừng bao giờ cãi cha mẹ. Làm em đừng hỗn với chị.”
— “Dâu mới về phải biết phép tắc, biết nhường nhịn.”
Cả nhà ồ lên.
Bà cô họ ghé tai người bên cạnh:
— Trời đất, con bé này lên mạng nói một đằng làm một nẻo…
Dung mặt đỏ bừng:
— Chị… chị đọc trộm tài khoản em?
Tôi điềm tĩnh:
— Không. Em để công khai. Chị vô tình thấy. Nhưng chị không nói gì. Cho đến hôm nay.
Dung lắp bắp:
— Nhưng… nhưng đó là em đăng cho vui…
Tôi tiến thêm một bước, giọng nhẹ nhưng sắc:
— Em nói ai lười?
Khi mẹ chồng chị nhập viện tuần trước, ai bỏ việc đi chăm 5 ngày?
Em nói ai không lo cho nhà?
Ba năm qua chị đưa bao nhiêu tiền sửa nhà, đóng học phí cho em, em có biết không?
Em nói em nuôi mẹ?
Mẹ bệnh, ai đưa mẹ đi khám mỗi tháng? Bác sĩ nào cũng biết mặt chị.
Cả nhà… im lặng hoàn toàn.
Những người họ hàng nhìn tôi, mắt đầy bất ngờ.
Dung nghẹn họng, mặt trắng bệch.
Mẹ chồng tôi run run:
— Trinh… mẹ xin lỗi… mẹ biết hết… nhưng mẹ không nghĩ con…
Tôi quay sang bác, nhẹ nhàng:
— Con chưa từng muốn kể. Vì con coi đây là nhà. Con giúp là vì con thương. Không phải để ai ghi công.
Rồi tôi nhìn lại Dung:
— Không ai bắt em yêu quý chị. Nhưng đừng hỗn với người đã coi em như ruột thịt. Chị hiền… nhưng không mù.
Dung cắn môi, nước mắt rơi:
— Em… em…
Tôi bảo:
— Nếu muốn dạy ai… thì trước hết em phải học cách sống cho đúng.
Dung nhìn mẹ, rồi nhìn tôi. Mắt đỏ hoe:
— Em xin lỗi…
Câu xin lỗi ấy – lần đầu tiên tôi nghe từ miệng em chồng. Cả nhà thở phào. Không khí nặng nề tan dần.
Chồng tôi siết tay tôi, khẽ nói:
— Cảm ơn em. Hôm nay anh mới hiểu… em đã chịu đựng nhiều thế nào.
Mẹ chồng lau nước mắt:
— Mẹ nợ con nhiều lắm…
Tôi chỉ mỉm cười.
Vì lời tôi nói… không phải để “thắng”. Mà để trả lại công bằng cho chính mình. Và hơn hết… để em chồng nhìn lại bản thân.
Tối hôm đó, Dung mang chén trái cây vào phòng tôi:
— Chị Trinh… em xin lỗi… thật lòng. Em trẻ con quá…
Tôi xoa đầu em – lần đầu tiên:
— Chị có giận đâu. Chỉ mong em hiểu lòng chị.
Dung gật đầu, mắt đỏ hoe:
— Em hiểu rồi. Từ giờ… em không dám hỗn nữa.
Tôi cười:
— Tốt. Nhà này… chị thương mẹ, thương em. Chỉ cần em tôn trọng chị, mọi thứ sẽ tốt thôi.
Dung ngồi xuống cạnh tôi, bẽn lẽn:
— Chị ơi… thật ra… lâu nay em ghen. Em nghĩ mẹ thương chị hơn em…
Tôi sững người.
Dung nghẹn:
— Từ ngày chị về, mẹ thay đổi. Mẹ hay nhắc chị, hay cười hơn. Em… sợ vị trí của mình bị mất.
Lúc đó tôi mới hiểu:
Hóa ra sự hỗn hào bấy lâu… bắt nguồn từ nỗi sợ bị bỏ rơi.
Tôi chỉ nhẹ giọng:
— Em ạ… trong nhà này, không ai có thể thay vị trí của em trong lòng mẹ đâu. Chị chỉ là người mới đến. Còn em là con ruột mà.
Dung ôm tôi bất ngờ, run run:
— Em xin lỗi chị… thật sự xin lỗi…
Tôi vỗ lưng em.
Hóa ra, sự tổn thương của những người trẻ đôi khi biểu hiện bằng sự hỗn láo… chứ không phải ác ý.
Và đôi khi… chỉ cần một câu nói đúng lúc, cả nhà sẽ hiểu nhau hơn.
Từ hôm đó, Dung thay đổi hẳn: lễ phép hơn, chủ động làm việc nhà, thậm chí còn hay mua trà sữa cho tôi.
Mẹ chồng bảo:
— Nhờ con mà nhà này yên.
Còn tôi chỉ cười:
— Nhờ cả nhà hiểu nhau thôi mẹ ạ.
Chúng tôi sống hòa thuận hơn. Không phải vì tôi “quát” em chồng, mà vì sau lần đó… tất cả đã nói ra điều giấu trong lòng.
Và tôi nhận ra:
Người chị dâu hiền lành… cũng có lúc phải mạnh mẽ.
Không phải để thắng… mà để giữ hạnh phúc cho chính mình.
