Ngày tòa tuyên án ly hôn, trời mưa như trút. Tôi mười bảy tuổi, đứng nép bên ba, nhìn mẹ lau nước mắt. Bà gầy đi nhiều, khuôn mặt nhợt nhạt vì mất ngủ. Còn ba thì vẫn chỉn chu, áo sơ mi trắng phẳng phiu, tay cầm tập hồ sơ ly hôn như thể đó chỉ là một buổi làm việc bình thường.
Mẹ nhìn tôi, đôi mắt đầy hy vọng.
“Con về với mẹ, nha?”
Tôi quay đi.
“Con ở với ba. Mẹ đừng làm khó con nữa.”
Lời nói ấy bật ra lạnh lùng, nhưng tim tôi run rẩy. Tôi chọn ba, vì nghĩ ông vẫn là người thương tôi nhất. Mẹ lúc nào cũng cau có, hay khóc, còn ba luôn nhẹ nhàng, cho tôi tiền tiêu, mua cho tôi điện thoại mới. Tôi tin ông, tin rằng người đàn bà tên Hà kia chỉ là hiểu lầm, rằng mẹ đã quá ghen tuông vô cớ.
Tôi đâu biết, chính ngày ấy, tôi đã đâm một nhát vào trái tim người mẹ đã nuôi tôi mười bảy năm.
Sau ly hôn, tôi sống với ba và “cô Hà” trong căn hộ mới. Ban đầu, mọi thứ thật đẹp: nhà sang, bữa ăn đầy món ngon, cô Hà cười nói ngọt ngào. Ba vui vẻ, bảo tôi gọi cô là “dì”. Tôi cố gượng, nhưng rồi cũng quen. Tôi nghĩ, có lẽ mẹ thật sự sai, vì bà quá yếu đuối, còn ba xứng đáng được hạnh phúc.
Nhưng chỉ vài tháng sau, tôi bắt đầu thấy những điều lạ.
Cô Hà không thích tôi ăn cùng bàn. Cô bảo:
“Con gái tuổi dậy thì, nên ăn riêng cho thoải mái.”
Ba không nói gì, chỉ gật đầu.
Tôi ăn một mình, trong căn bếp lạnh lẽo, còn họ cười đùa ở phòng khách.
Tiền tiêu vặt cũng ít dần. Ba bảo “công việc khó khăn”. Tôi nghe loáng thoáng những cuộc cãi vã, tiếng cô Hà ném vỡ đồ, tiếng ba dỗ dành. Có đêm, tôi nghe cô ta hét:
“Anh ly hôn vì con bé đó mà còn nuôi nó à? Để tôi biết anh còn gửi tiền cho con mẹ đó, tôi đi ngay!”
Tôi im lặng. Trong lòng trào lên một cảm giác lạnh. “Con mẹ đó” – là mẹ tôi sao?
Một hôm, tôi vô tình thấy trong ngăn tủ của ba là sổ đỏ căn nhà cũ – nơi mẹ vẫn ở. Dưới tên ba, có dòng chữ đỏ: “Cấn nợ ngân hàng”. Tôi run tay. Hỏi, ba chỉ gắt:
“Chuyện của người lớn, con đừng xen vào.”
Tôi lặng đi. Đêm ấy, tôi nhắn tin cho mẹ, chỉ hỏi một câu:
“Mẹ ổn không?”
Bà chỉ trả lời:
“Mẹ ổn. Con nhớ giữ sức khỏe nhé.”
Không than trách, không trách móc. Chỉ là những dòng ngắn ngủi, khiến tôi nghẹn lại.
Rồi mẹ ngã bệnh.
Một người hàng xóm gọi cho tôi, nói mẹ nhập viện, không có tiền đóng viện phí. Tôi cuống cuồng chạy đến. Phòng bệnh nhỏ, mùi thuốc khử trùng nồng nặc. Mẹ nằm đó, gầy xọp, hai mắt hõm sâu.
Bà mỉm cười khi thấy tôi:
“Con đến là mẹ vui rồi.”
Tôi bật khóc.
“Ba… ba có biết mẹ bệnh không?”
Mẹ lắc đầu.
“Con đừng nói với ba. Ông ấy có gia đình mới, mẹ không muốn làm phiền.”
Câu nói nhẹ tênh mà như dao cứa. Tôi ngồi đó, nắm tay mẹ, thấy mình nhỏ bé và hèn hạ. Tôi đã từng bỏ bà lại trong ngày mưa tầm tã, để chạy theo một người cha phản bội.
Ba không đến thăm.
Tôi lén bán chiếc vòng tay vàng mà ông tặng sinh nhật năm trước để đóng viện phí.
Khi ba phát hiện, ông giận dữ:
“Con có biết cái vòng đó trị giá bao nhiêu không?”
Tôi nhìn ông, bình tĩnh nói:
“Con biết. Và con biết mẹ con đáng giá hơn nó gấp ngàn lần.”
Ba sững người, rồi bỏ đi.
Từ hôm đó, chúng tôi gần như không nói chuyện nữa.
Ba tháng sau, mẹ qua đời.
Đó là một chiều cuối thu, lá rơi ngập lối. Tôi đứng trước di ảnh mẹ, lòng trống rỗng. Bà ra đi lặng lẽ, không kịp thấy tôi nói lời xin lỗi. Tôi hối hận đến tột cùng, nhưng tất cả đã quá muộn.
Khi tôi báo tin, ba chỉ nói:
“Ừ, ba bận, không về được. Con lo cho mẹ chu đáo nhé.”
Không một vòng hoa, không một lời tiễn biệt.
Hôm chôn cất, trời lại mưa. Tôi cúi đầu, nước mắt hòa trong bùn đất. Tôi tự nhủ: Con xin lỗi, mẹ. Con đã chọn sai người.
Một năm sau.
Tôi mười tám tuổi, vừa đỗ đại học, làm thêm ở tiệm hoa. Tôi thuê trọ, tự lập. Cuộc sống khó khăn, nhưng tôi thấy lòng nhẹ hơn – vì không còn sống trong giả dối.
Hôm ấy, ba tìm đến tiệm. Ông gầy hơn, tóc điểm bạc. Cô Hà đã bỏ đi, mang theo tiền và nhà. Ba nói giọng nghẹn:
“Ba biết con giận, nhưng… con là đứa duy nhất ba còn.”
Tôi nhìn ông, bình thản đáp:
“Ba không còn ‘con’ nào nữa. Từ ngày mẹ mất, con đổi họ theo mẹ rồi.”
Ông sững lại, không nói được gì.
Tôi lấy trong ngăn bàn ra một tấm hình – bức ảnh mẹ và tôi chụp khi tôi còn nhỏ. Mẹ đang cười, còn tôi ngồi trong lòng bà, ánh nắng chiếu qua khung cửa sổ.
Tôi đặt ảnh trước mặt ba.
“Ba nhớ ngày ly hôn, con đã đứng về phía ba không? Lúc đó, mẹ nhìn con như thế này. Đôi mắt bà chỉ còn nước mắt. Con không bao giờ quên được.”
“Một năm qua, con học được điều này: Người ta có thể chọn sai, nhưng không được phép hèn nhát. Ba đã phản bội mẹ, rồi trốn tránh mọi thứ. Còn con… con phải trả giá cho lựa chọn của mình bằng việc mất mẹ mãi mãi.”
Ba bật khóc. Tiếng khóc khàn đặc, như một người bị bứt tim ra khỏi lồng ngực.
Tôi cúi đầu, nhưng không còn nước mắt.
“Con tha thứ cho ba. Nhưng con không thể gọi ba là ‘ba’ nữa.”
Tôi quay đi. Ngoài kia, trời lại mưa. Lạnh, nhưng không buốt như ngày ly hôn năm ấy. Tôi nghe tiếng ba ngã quỵ phía sau, và tiếng gọi khàn đục vang lên:
“Mai… đừng đi…”
Tôi không quay lại. Vì tôi biết, đôi khi, điều đau đớn nhất không phải là mất mát, mà là nhận ra người mình từng tin yêu nhất chính là lý do khiến mình mất tất cả.
Thông điệp cuối
Có những sai lầm không thể sửa, chỉ có thể học cách sống cùng nỗi hối hận.
Tình yêu không phải lúc nào cũng là chọn bên ai, mà là biết ai thật sự xứng đáng được giữ lại trong tim.
