Trận lũ năm ấy đến dữ dội hơn mọi năm. Mưa xối xả suốt ba ngày ba đêm, nước từ thượng nguồn dâng cao, cuốn phăng mọi thứ. Trong tâm lũ, người dân xã nghèo chỉ còn biết trông chờ vào những chiếc thuyền nhỏ, những bàn tay cứu trợ và… sự chỉ huy của anh Bí thư xã trẻ tuổi – Nguyễn Văn Nam, mới 35 tuổi.
Anh Nam là người tận tụy, luôn đi đầu trong mọi việc. Khi lũ về, anh xắn quần, khoác áo phao, lội nước đến từng hộ dân kiểm tra. “Cụ ơi, nhà mình cao rồi, nhưng vẫn nên di dời sớm nhé, nước lên nhanh lắm!” – giọng anh dõng dạc giữa tiếng mưa rào rạt. Không ai nghĩ, đó lại là những câu nói cuối cùng của anh với bà con.
Buổi chiều định mệnh, khi nhận tin có 3 người dân bị mắc kẹt trên mái nhà, anh Nam lập tức cùng đội cứu hộ chèo thuyền đi. Dòng nước đục ngầu, chảy xiết như muốn nuốt chửng tất cả. Đến giữa con sông đang cuộn dữ, một cây gỗ lớn trôi đến bất ngờ, va mạnh vào mạn thuyền. Chiếc thuyền chao đảo, anh Nam lao người đỡ lấy đứa bé đang ngã xuống nước – rồi chính anh bị dòng lũ cuốn đi.
Khi tìm thấy anh, cơ thể tím tái, bàn tay vẫn nắm chặt chiếc áo phao trẻ con. Cả xã im lặng, chỉ còn tiếng khóc của người mẹ già bên bờ sông:
“Nam ơi… con ơi… con hứa về ăn bát cơm mẹ nấu mà sao lại đi vội thế này hả con?”
Tiếng khóc ấy xé lòng, át cả tiếng gió, tiếng mưa. Người dân cúi đầu, nước mắt hòa vào nước lũ. Ai cũng biết, anh đã ra đi như một người anh hùng – giữa tâm bão, giữa tình thương dành cho nhân dân mình.
Tấm ảnh anh trong bộ áo mưa bạc màu vẫn được đặt nơi bàn thờ ủy ban xã, bên cạnh dòng chữ viết tay của dân làng:
“Người bí thư trẻ tuổi – đã ngã xuống để giữ bình yên cho quê hương.”
Câu chuyện của anh Nam không chỉ khiến cả vùng quê nghẹn lòng, mà còn nhắc mọi người rằng: giữa bão giông, vẫn có những con người thắp sáng nhân tâm bằng chính sinh mệnh của mình.
Ngôi nhà nhỏ nằm nép mình bên triền đê, vẫn còn vương mùi ẩm của nước lũ. Trên bàn thờ, di ảnh anh Nam đặt ngay ngắn, bên cạnh là tấm huân chương được phủ khăn trắng. Người mẹ già tóc bạc phơ ngồi bên, đôi mắt mờ đục, giọng run run:
“Đêm nào mẹ cũng nghe tiếng mưa là lại tưởng con gọi ngoài cửa… Cái dáng con khoác áo mưa, tay cầm đèn pin, bước vội ra khỏi nhà mà không ngoái lại… cứ ám ảnh mẹ mãi.”
Bà kể, hôm ấy, nước ngập đến ngõ. Người trong ủy ban đến gọi anh đi gấp, anh chỉ kịp nói với mẹ:
“Mẹ cứ yên tâm, con đi chút thôi, cứu xong mấy người mắc kẹt là con về.”
Vậy mà, “chút thôi” ấy là mãi mãi.
Khi nhận tin con mất, bà không tin nổi. Bà chạy dọc bờ sông, gào đến khản cổ. Mãi khi thấy người ta vớt được anh lên, quần áo ướt sũng, khuôn mặt bình yên đến lạ, bà mới quỵ xuống.
“Mẹ chỉ ước giá như con ích kỷ một lần, đừng lao ra dòng nước ấy… thì giờ này mẹ vẫn còn nghe được tiếng con gọi ‘mẹ ơi, con về rồi’…”
Câu nói khiến ai chứng kiến cũng phải quay đi lau nước mắt.
Phần 3: Đồng đội nhớ về anh – người bí thư luôn đi đầu
Anh Lâm, Phó Bí thư xã, nghẹn giọng khi nhắc đến đồng nghiệp:
“Lúc thuyền lật, Nam vẫn cố đẩy đứa nhỏ về phía chúng tôi. Nếu không có anh ấy, thằng bé đó chẳng còn cơ hội sống. Nam dặn chúng tôi: ‘Cứu được người là được rồi’. Không ngờ đó là lời cuối cùng.”
Trong căn phòng làm việc nhỏ của ủy ban, chiếc bàn anh Nam từng ngồi vẫn được giữ nguyên. Tờ giấy ghi dở kế hoạch hỗ trợ dân sau bão vẫn nằm trên bàn, dòng chữ cuối cùng nguệch ngoạc: “Không để ai bị bỏ lại phía sau.”
Phần 4: Dòng sông lặng, lòng người chẳng yên
Sau đám tang, trời bỗng tạnh hẳn. Dòng sông quê như lặng đi, nhưng trong lòng người dân xã vẫn cuộn trào thương nhớ. Những đứa trẻ được anh cứu vẫn hằng tuần ghé thăm mẹ anh, gọi bà là “bà nội Nam”.
Bà bảo:
“Mẹ chỉ mong mọi người sống tốt, thương nhau như thằng Nam nó vẫn dặn. Nó đi rồi, nhưng mẹ tin… con trai mẹ vẫn đang ở đâu đó, giữa dòng nước quê hương này.”
