Mùi trầm hương đặc quánh, len lỏi vào từng nếp áo tang trắng xóa, bám chặt lấy cánh mũi, tạo nên một cảm giác ngột ngạt đến tê người. Tôi quỳ đó, bên cạnh linh cữu của bố chồng, đầu óc mụ mị đi vì tiếng kèn trống ỉ ôi và tiếng tụng kinh đều đều, vô cảm của các sư thầy.

Cả căn nhà cổ ba gian rộng lớn của dòng họ Nguyễn, nơi bình thường uy nghiêm là thế, giờ đây chìm trong một màu trắng tang thương. Người ra kẻ vào nườm nượp, ai cũng mang một bộ mặt rầu rĩ đúng quy trình. Những lời chia buồn sáo rỗng, những cái bắt tay hời hợt, tất cả như một vở kịch được lập trình sẵn mà ai cũng phải đóng trọn vai.

Tôi nhìn lên di ảnh bố chồng. Ông Minh, người đàn ông cả đời thét ra lửa, gây dựng nên cơ nghiệp đồ sộ này, giờ chỉ còn là một nụ cười đông cứng sau làn khói hương nghi ngút. Cái chết của ông quá đột ngột. “Đột quỵ trong đêm” – đó là kết luận của bác sĩ gia đình và cũng là điều mà tất cả mọi người chấp nhận, không một chút mảy may nghi ngờ.

Chỉ có tôi là thấy bất an. Một nỗi bất an mơ hồ như lớp sương mù bao phủ lấy tâm trí, không thể gọi tên, cũng chẳng thể xua tan.

Bên cạnh tôi, bé An, đứa con gái sáu tuổi của tôi, ngồi im như một pho tượng nhỏ. Con bé sinh ra đã không biết nói. Bác sĩ bảo thanh quản của con bình thường, nhưng có lẽ một chướng ngại tâm lý từ trong bào thai đã khóa chặt cánh cửa ngôn ngữ của con. An xinh xắn, đôi mắt to tròn đen láy như biết nói, nhưng lại luôn nhìn thế giới qua một lăng kính tĩnh lặng.

Hôm nay, An lạ lắm. Bình thường con rất sợ đám đông và tiếng ồn, sẽ luôn rúc vào lòng mẹ tìm sự che chở. Nhưng suốt hai ngày nay, từ khi ông nội mất, An cứ ngồi trân trân, đôi mắt mở to, dán chặt vào một góc phòng, hoặc nhìn chằm chằm vào một người nào đó với vẻ cảnh giác cao độ.

Tôi nắm lấy bàn tay nhỏ bé lạnh ngắt của con, khẽ thì thầm: “Con mệt không An? Dựa vào mẹ mà ngủ một lát.”

Con bé lắc đầu nguầy nguậy. Nó giằng tay ra khỏi tay tôi, đôi mắt vẫn không rời khỏi mục tiêu của mình. Tôi nhìn theo hướng mắt của con.

Là chú Hai Hùng.

Hùng là em ruột của bố chồng tôi. Khác với vẻ đạo mạo, nghiêm nghị của anh trai, Hùng là một kẻ khôn khéo, miệng lưỡi trơn tru, luôn xuất hiện với vẻ ngoài bóng bẩy. Trong đám tang này, Hùng là người lo toan tất cả. Chú ta chạy ngược chạy xuôi, tiếp đón khách khứa, chỉ đạo người làm, gương mặt lúc nào cũng đầm đìa nước mắt và mồ hôi. Tiếng khóc của chú ta to nhất, thảm thiết nhất, khiến ai nhìn vào cũng phải cảm động trước tình anh em sâu nặng.

Chồng tôi – Thành, là con trai trưởng, nhưng vì quá đau buồn nên gần như phó mặc mọi chuyện cho chú ruột. Anh chỉ biết quỳ trước linh cữu cha, đốt vàng mã liên tục, đôi mắt sưng húp vô hồn.

“Chú Hai vất vả quá,” một bà cô họ xa ghé tai tôi thì thầm. “Ông Minh đi đột ngột, may mà có chú ấy đứng ra lo liệu, không thì thằng Thành cũng ngã quỵ mất.”

Tôi gật đầu lấy lệ, nhưng trong lòng lại dấy lên một cảm giác ghê tởm khó tả. Có cái gì đó rất kịch trong sự nhiệt tình của Hùng. Tôi nhớ lại những ngày tháng trước khi bố chồng mất. Không khí trong gia đình này chưa bao giờ thực sự êm ấm như vẻ bề ngoài.

Bố chồng tôi là người nắm giữ toàn bộ quyền lực và tài chính. Ông rất thương Thành và tôi, nhưng lại luôn có cái nhìn khắt khe, thậm chí là coi thường đối với Hùng. Tôi từng nghe lỏm được những cuộc cãi vã nảy lửa trong thư phòng của ông. Hùng dính vào cờ bạc, nợ nần chồng chất, năm lần bảy lượt về xin tiền anh trai. Lần gần nhất, cách đây một tuần, tôi nghe tiếng bố chồng đập bàn quát lớn: “Tao sẽ không đưa cho mày một xu nào nữa! Mày định bán cả cái nhà thờ tổ này đi để trả nợ à? Tao sẽ thay đổi di chúc, mày đừng hòng xơ múi gì!”

Sau hôm đó, Hùng biến mất mấy ngày, rồi đột ngột quay lại vào chiều hôm trước khi bố chồng tôi mất, với một thái độ hoàn toàn khác. Chú ta tỏ ra hối lỗi, quỵ lụy, thậm chí còn xuống bếp tự tay nấu canh gà hạt sen bưng lên cho anh trai tẩm bổ.

Đêm đó, bố chồng tôi qua đời.

Tôi rùng mình khi xâu chuỗi lại các sự kiện. Ý nghĩ thoáng qua trong đầu khiến tôi lạnh toát sống lưng. Không thể nào. Đó là em ruột của ông ấy cơ mà.

“An, con sao thế?”

Tiếng gọi giật giọng của chồng làm tôi bừng tỉnh. Tôi quay sang, thấy bé An đã đứng dậy từ lúc nào. Con bé không còn vẻ sợ sệt, rụt rè thường ngày. Đôi mắt nó rực lên một ngọn lửa kỳ lạ, vừa giận dữ, vừa kiên quyết. Nó bước từng bước chậm rãi về phía quan tài, nơi chú Hai Hùng đang đứng thắp hương, miệng lẩm bẩm khấn vái những lời lâm ly bi đát.

Cả hội trường đang ồn ào bỗng chốc im bặt. Mọi ánh mắt đều đổ dồn về phía đứa bé câm. Sự xuất hiện của An giữa không gian trang nghiêm này, với thái độ khác thường, tạo nên một áp lực vô hình.

Hùng nhận ra sự hiện diện của cháu gái. Hắn quay lại, cố nở một nụ cười hiền từ nhưng méo xệch trên khuôn mặt đang giàn giụa nước mắt giả tạo: “Bé An, sao thế con? Lại đây thắp cho ông nén hương nào.”

Hắn đưa tay định xoa đầu An. Nhưng con bé lùi lại một bước, dứt khoát và mạnh mẽ.

Và rồi, chuyện không tưởng đã xảy ra.

Bé An giơ cánh tay nhỏ bé lên, ngón tay trỏ thẳng vào mặt chú Hai Hùng. Trong sự tĩnh lặng đến nghẹt thở của hàng trăm con người, một âm thanh vang lên. Không phải tiếng ú ớ, không phải tiếng khóc, mà là một giọng nói.

Giọng nói trẻ thơ, còn hơi ngọng nghịu vì chưa từng được sử dụng, nhưng rõ ràng, rành mạch, và đanh thép như một lời tuyên án:

“CHÚ HAI… LÀ NGƯỜI XẤU!”

Thời gian như ngừng trôi. Chiếc kèn trên tay người nhạc công rơi xuống đất đánh “xoảng” một tiếng khô khốc. Tôi chết lặng, không dám tin vào tai mình. Chồng tôi ngẩng phắt đầu lên, há hốc mồm kinh ngạc.

Gương mặt Hùng biến sắc. Từ màu đỏ gay vì khóc lóc chuyển sang trắng bệch như sáp, rồi lại đỏ dừ lên vì giận dữ và hoảng loạn.

“Cái con này… mày nói cái gì thế hả?” Hùng lắp bắp, cố giữ bình tĩnh nhưng giọng nói đã run rẩy. “Mày bị ma nhập à? Ai dạy mày nói bậy bạ thế hả?”

Hắn lao tới định tóm lấy An. Tôi phản xạ như một con thú mẹ bảo vệ con, lao ra chắn trước mặt An, đẩy Hùng lùi lại.

“Chú tránh ra! Đừng động vào con tôi!” Tôi hét lên, bao nhiêu kìm nén bấy lâu nay bùng nổ.

“Chị Lan! Chị dạy con chị kiểu gì thế hả?” Hùng quay sang tấn công tôi, cố gắng lôi kéo sự đồng tình của mọi người. “Giữa đám tang ông nội mà nó dám chỉ mặt chú ruột nói hỗn hào thế à? Nó bị câm cơ mà? Chắc chắn là có người xúi giục!”

Tiếng xì xào bàn tán bắt đầu nổi lên. Người thì bảo con bé bị vong ốp, người thì nghi ngờ tôi có âm mưu gì đó.

Thành đứng dậy, đi tới bên cạnh mẹ con tôi. Anh nhìn tôi đầy nghi hoặc, rồi nhìn xuống đứa con gái vừa tạo ra một phép màu kinh hoàng. “An, sao con lại nói thế? Ai bảo con nói thế?”

Bé An không trả lời bố. Con bé vẫn nhìn chằm chằm vào Hùng, đôi mắt không hề nao núng. Nó hít một hơi thật sâu, như thể đang dồn hết sức lực của cả cuộc đời mình để nói tiếp câu thứ hai.

Nó lại giơ tay lên. Lần này không chỉ vào Hùng nữa, mà chỉ về phía cầu thang gỗ dẫn lên tầng hai – nơi có thư phòng và phòng ngủ của bố chồng tôi.

“Cầu… thang…” An nói, từng tiếng một, khó nhọc nhưng rõ ràng. “Ông nội… ngã… Chú Hai… đẩy.”

Câu nói ấy như một quả bom nguyên tử nổ tung giữa đám tang.

Sự hỗn loạn bùng nổ. Mấy bà cô yếu tim hét lên rồi ngất xỉu. Những người đàn ông trong họ đứng bật dậy, mặt mày nghiêm trọng. Hùng như bị dồn vào đường cùng, hắn gào lên điên loạn: “Nói láo! Con ranh con nói láo! Tao xé xác mày ra!”

Hắn điên cuồng lao vào mẹ con tôi. Nhưng lần này, Thành đã chặn hắn lại. Chồng tôi túm lấy cổ áo chú ruột mình, đôi mắt đỏ ngầuằn lên những tia máu: “Chú bình tĩnh! Để con bé nói hết!”

“Mày tin nó à? Mày tin một đứa trẻ ranh bị câm, bị điên à?” Hùng vùng vẫy.

“Tôi tin con tôi!” Tôi dõng dạc tuyên bố, ôm chặt lấy An. “An chưa bao giờ biết nói dối. Và nó đã nhìn thấy. Đêm hôm đó, nó đã nhìn thấy!”

Tôi nhớ lại đêm định mệnh đó. Khoảng hơn 11 giờ đêm, tôi tỉnh giấc vì khát nước. Khi đi ngang qua phòng An, tôi thấy cửa phòng khép hờ, giường trống không. Tôi hoảng hốt đi tìm và thấy con bé đang co ro ở góc chiếu nghỉ cầu thang tầng một, người run lên bần bật, đôi mắt mở to kinh hoàng nhìn lên phía trên. Lúc đó, tôi chỉ nghĩ con mộng du hay thấy ác mộng, vội vàng bế con về phòng dỗ dành. Tôi đã không nhận ra rằng, con tôi vừa chứng kiến một tội ác.

“Gọi công an đi!” Một vị trưởng lão trong họ lên tiếng, giọng run rẩy vì giận dữ và đau xót. “Việc này không thể bỏ qua được. Phải làm cho ra lẽ.”

Hùng nghe đến hai chữ “công an” thì mềm nhũn người ra. Hắn trượt khỏi tay Thành, quỳ sụp xuống đất, bắt đầu khóc lóc van xin: “Anh ơi… em sai rồi… em không cố ý… anh tha cho em…”

Lời thú tội gián tiếp của Hùng đã khẳng định tất cả.

Hóa ra, đêm đó, sau khi bưng bát canh gà lên, Hùng đã lén bỏ thuốc ngủ vào. Hắn đợi anh trai ngấm thuốc rồi lẻn vào thư phòng tìm di chúc để tiêu hủy. Nhưng bố chồng tôi chưa ngủ say hẳn, ông phát hiện ra và giằng co với Hùng. Trong lúc xô xát trên đầu cầu thang, Hùng đã lỡ tay (hoặc cố ý) đẩy mạnh khiến ông ngã lộn nhào xuống tầng một. Cú ngã chí mạng đã cướp đi sinh mạng của người đàn ông quyền lực nhất dòng họ.

Trong cơn hoảng loạn, thay vì gọi cấp cứu, Hùng đã lạnh lùng bế xác anh trai lên giường, sắp xếp lại hiện trường như một vụ đột tử trong khi ngủ, rồi giả vờ là người phát hiện ra đầu tiên vào sáng hôm sau.

Hắn đã tính toán tất cả, chỉ không tính đến việc có một đôi mắt trong veo đã chứng kiến toàn bộ sự việc từ trong bóng tối. Đôi mắt của đứa cháu gái mà hắn vẫn luôn coi là “đồ bỏ đi” vì tật nguyền.

Cảnh sát đến rất nhanh. Đám tang biến thành hiện trường vụ án. Thi thể bố chồng tôi được đưa đi giám định pháp y thay vì đưa ra nghĩa trang. Hùng bị còng tay dẫn giải đi trong tiếng chửi rủa của họ hàng và ánh mắt khinh bỉ của mọi người.

Khi chiếc xe cảnh sát khuất bóng, tôi mới cảm thấy chân mình đứng không vững nữa. Tôi ngồi bệt xuống bậc thềm, ôm chặt lấy An vào lòng mà khóc. Khóc vì thương bố chồng, khóc vì sự tàn nhẫn của lòng người, và khóc vì hạnh phúc khi nghe được giọng nói của con.

Thành ngồi xuống bên cạnh, vòng tay ôm lấy cả hai mẹ con. Anh không nói gì, chỉ gục đầu lên vai tôi, những giọt nước mắt nóng hổi của người đàn ông trụ cột thấm ướt áo tôi.

“Mẹ ơi…”

Giọng nói nhỏ bé lại vang lên. Tôi vội lau nước mắt nhìn con. An ngước đôi mắt to tròn lên nhìn tôi, rồi đưa bàn tay nhỏ xíu lau đi vệt nước mắt trên má mẹ.

“Ông nội… đau không mẹ?”

Tôi nghẹn ngào, không biết phải trả lời con thế nào. Tôi chỉ biết hôn lên trán con thật sâu.

Sau này, bác sĩ tâm lý giải thích rằng An không hề bị câm bẩm sinh. Con bé mắc chứng “câm chọn lọc” do một chấn thương tâm lý nào đó từ thuở rất bé mà chúng tôi không hề hay biết. Cú sốc khi chứng kiến cái chết của ông nội, cộng với sự thôi thúc mãnh liệt muốn vạch trần tội ác để bảo vệ gia đình, đã phá vỡ rào cản tâm lý đó, khiến con bật ra tiếng nói.

Đám tang của bố chồng tôi được tổ chức lại ba ngày sau đó, trang nghiêm và trọn vẹn. Không còn những giọt nước mắt giả tạo, chỉ còn lại nỗi đau thương chân thành.

Khi hạ huyệt, trời đổ một cơn mưa rào rất lớn, như gột rửa đi những nhơ nhuốc, toan tính của kiếp người. Tôi đứng dưới mưa, nắm chặt tay bé An. Con bé nhìn vào tấm bia mộ của ông nội, miệng mấp máy một điều gì đó. Tôi cúi xuống lắng nghe.

“Ông ngủ ngon. An sẽ bảo vệ bố mẹ.”

Tôi mỉm cười trong nước mắt, nhìn đứa con gái bé bỏng của mình. Trong giông bão của gia đình, tôi cứ ngỡ mình phải là người che chắn cho con, nhưng hóa ra, chính sự dũng cảm và trong sáng của con mới là ngọn hải đăng soi sáng và cứu rỗi tất cả chúng tôi khỏi vũng lầy của tội lỗi và sự dối trá.

Cơn mưa tạnh dần, để lại bầu trời sau cơn bão một màu xám bạc, tĩnh lặng và bình yên đến lạ.